ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានចេញផ្សាយនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដើម្បីឆ្លើយតប និងបំភ្លឺទៅនឹងការចេញផ្សាយថ្មីៗនេះរបស់គេហទំព័រ World Population Review 2025 ដែលក្នុងនោះ ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់អប់រំនៅលេខរៀង ទី១២០ ក្នុងចំណោមប្រទេសលើសកលលោក។ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានចាត់ទុកថា ការចាត់ចំណាត់ថ្នាក់នេះ មិនទាន់ត្រូវបានធ្វើឡើងតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ និងអាចទទួលយកបាននៅឡើយ នៅក្នុងការប្រៀបធៀប ឬការចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ នៃការអប់រំ។ 

ទី១៖ ការចាត់ចំណាត់ថ្នាក់អប់រំរបស់ World Population Review បានធ្វើឡើង តាមរយៈការស្ទង់មតិ មនុស្សរាប់ពាន់នាក់ នៅទូទាំង ៧៨ប្រទេស បន្ទាប់មកដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសទាំងនោះ ដោយផ្អែកលើការឆ្លើយតបនៃការស្ទង់មតិនេះ។ ក្រសួងអប់រំ លើកឡើងថា ការស្ទង់មតិផ្នែកអប់រំ បានផ្តោតលើចំណុច ៣ រួមមាន៖ ប្រព័ន្ធអប់រំសាធារណៈដែលត្រូវបានអភិវឌ្ឍយ៉ាងល្អ, ការចូលរៀននៅសកលវិទ្យាល័យនៅទីនោះ និងការអប់រំ ប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា វិធីសាស្ត្រនៃការចាត់ចំណាត់ថ្នាក់អប់រំផ្អែកលើការស្ទង់មតិ និងយល់ឃើញ ជាសាធារណៈបែបនេះ ក៏កំពុងត្រូវបានពិនិត្យ និងច្រានចោលដោយក្រុមជំនាញរបស់ប្រទេសមួយចំនួន ផងដែរ។

ជាក់ស្តែង ការវាយតម្លៃរបស់ World Population Review បានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់អប់រំនៅប្រទេស ទីម័រខាងកើត ប្រសើរជាងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ខណៈពេលដែលប្រទេសទីម័រខាងកើត កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើនក្នុងវិស័យនយោបាយ សន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ប្រទេសទីម័រខាងកើត នៅពុំទាន់បានចូលរួមអនុវត្តកម្មវិធីអន្តរជាតិស្តីពីរង្វាយតម្លៃលទ្ធផលសិក្សារបស់សិស្ស (PISA) នៅឡើយ ខណៈពេលដែលប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឈានមុខទាំងផ្នែកបរិមាណ និងគុណភាពលើវិស័យអប់រំ ជាពិសេសលទ្ធផលនៅក្នុងរង្វាយតម្លៃអន្តរជាតិ PISA។ ដូចគ្នានេះដែរ ក្រសួងអប់រំ លើកឡើងថា ការចាត់ចំណាត់ថ្នាក់អប់រំរបស់ប្រទេសឡាវ ក៏ត្រូវបាន World Population Review វាយតម្លៃថា ប្រសើរជាងប្រទេសថៃ ខណៈដែលប្រទេសឡាវ មិនទាន់បានចូលរួមក្នុងរង្វាយតម្លៃអន្តរជាតិ PISA ហើយប្រទេសថៃ បានចូលរួមពេញលេញ និងមានសាកលវិទ្យាល័យជាច្រើនដែលមានការទទួលស្គាល់ទាំងកម្រិតតំបន់ និងអន្តរជាតិ។ 

ក្រសួងអប់រំ បន្ថែមថា ប្រទេសឡាវ និងទីម័រខាងកើត មិនមានភាពល្អប្រសើរជាងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសថៃ នៅឡើយទេ ទាំងការអប់រំចំណេះទូទៅ និងឧត្តមសិក្សា។ ចំណុចទី២ ត្រូវបានក្រសួងអប់រំ លើកឡើងថា ជាលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ ការចំណាត់ថ្នាក់អប់រំជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ត្រូវធ្វើឡើងដោយពិនិត្យលើកត្តា ជាច្រើន ដូចជា៖ អត្រាអក្ខរកម្ម និងលទ្ធផលសិក្សា។ ក្នុងនោះ កម្ពុជា មានអត្រាអក្ខរកម្ម ៨៤% នៅឆ្នាំ២០២២។ សមត្ថភាពរបស់សិស្ស ក្នុងការទទួលបានជំនាញជាមូលដ្ឋាន ដូចជា ការអាន ការសរសេរ និងលេខនព្វន្ត បានកើនឡើងនៅគ្រប់កម្រិត។

ចំពោះលទ្ធភាពទទួលបានការអប់រំ ក៏ក្រសួងអប់រំ លើកឡើងថា កម្ពុជាសម្រេចបានអត្រាពិតនៃការសិក្សា នៅបឋមសិក្សា កើនឡើងពី ៩៨,២% ក្នុងឆ្នាំសិក្សា២០១៣-២០១៤ ដល់ ៩៩,៤% ក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០២៣-២០២៤ ទោះបីក្នុងអំឡុងពេលនៃការរងផលប៉ះពាល់ដោយជំងឺកូវីដ១៩ ក៏ដោយ។ អត្រារួមនៃការសិក្សា នៅមធ្យមសិក្សាបឋមភូមិ កើនពី ៥៥,១% ក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០១៣-២០១៤ ដល់ ៧៥.២% ក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០២៤-២០២៥។ ការសិក្សានៅមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ កើនពី ២៦% ក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០១៣_២០១៤ ដល់ ៤៤,៣% ក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០២៤-២០២៥។ រីឯនៅឧត្តមសិក្សា កើនពី ៩,៩% ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ដល់ ១៩,១% ក្នុងឆ្នាំ២០២៤។

ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល ក្រសួងអប់រំ ក៏បានលើកឡើងនូវគុណភាពនៃការបង្រៀន និងកម្មវិធីសិក្សា ប្រសិទ្ធភាពរបស់គ្រូ ភាពពាក់ព័ន្ធនៃកម្មវិធីសិក្សា និងវិធីសាស្ត្រគរុកោសល្យ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអប់រំ ភាពអាចរកបាននៃសាលារៀន ថ្នាក់រៀន បណ្ណាល័យ មន្ទីរពិសោធន៍ និងការរួមបញ្ចូលបច្ចេកវិទ្យា ការវិនិយោគរបស់រដ្ឋាផិបាលក្នុងវិស័យអប់រំ និងការបែងចែកថវិកាសម្រាប់ការអប់រំជាភាគរយនៃ GDP និងការចំណាយក្នុងមួយសិស្ស ឧត្តមសិក្សា និងស្រាវជ្រាវ ពាក់ព័ន្ធភាពខ្លាំងនៃសាកលវិទ្យាល័យ លទ្ធផលស្រាវជ្រាវ និងសមត្ថភាពច្នៃប្រឌិត រួមទាំងការវាយតម្លៃអន្តរជាតិ និងសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែង។ ជារួម ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានបញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំចុងក្រោយនវ វិស័យអប់រំរបស់កម្ពុជា សម្រេចបានវឌ្ឍនភាពទាំងបរិមាណ និងគុណភាព។ តែទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមនៅតែមាន ដែលទាមទារឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធគ្រប់រូប ធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីបន្តពង្រឹងប្រព័ន្ធអប់រំរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបន្ថែមទៀត៕
 

អត្ថបទ និងរូបភាព៖ PNN