ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ចង់ឱ្យវិនិយោគិនជប៉ុនវិនិយោគបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគិនជប៉ុនមកកម្ពុជាឱ្យបានកាន់តែច្រើន តាមរយៈបង្កើតឱកាសការងារ នឹងរួមចំណែកដល់សេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក។   ក្នុងជំនួបពិភាក្សារការងាររវាងគណៈប្រតិភូនៃក្រុមហ៊ុន Yazaki និង ឯកឧត្តម ជា វុទ្ធី អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការវិនិយោគកម្ពុជានៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្តម ជា វុទ្ធី បានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុន Yazaki ជាក្រុមហ៊ុនជប៉ុន មានមូលដ្ឋានផលិតកម្មនៅខេត្តក្វាងតុង នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានបង្ហាញពីបំណងចង់ពង្រីកការវិនិយោគរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត ខណៈបច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុននេះកំពុងដំណើរការរោងចក្រផលិតគ្រឿងបង្គុំខ្សែភ្លើងនៅកម្ពុជាជាង ១០ឆ្នាំរួចមកហើយ។ ក្នុងឱកាសនៃជំនួប ឯកឧត្តម ជា វុទ្ធី បានអបអរក្រុមហ៊ុនដែលបានវិនិយោគ និងទទួលបានជោគជ័យនៅកម្ពុជា ក្នុងប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន ហើយពេលនេះ ក្រុមហ៊ុនមានបំណងពង្រីកការវិនិយោគបន្ថែមទៀត។  ឯកឧត្តម បានលើកទឹកចិត្តឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុន Yazaki ពិនិត្យលទ្ធភាពលើការវិនិយោគ បង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស(SEZ) ដើម្បីជួយទាក់ទាញវិនិយោគិនជប៉ុន ឱ្យមកបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់កាន់តែច្រើនបន្ថែមទៀត ខណៈទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-ជប៉ុន កើនដល់ ២,២ ពាន់លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២៤។ ជាការឆ្លើយតប លោក Yoshimoto Ito តំណាងក្រុមហ៊ុន Yazaki បានថ្លែងអំណរគុណ ដល់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយក្រុមហ៊ុន ខណៈក្រុមហ៊ុនមានបំណងចង់ពង្រីកការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជា។  ក្នុងនោះ ក្រុមហ៊ុន Yazaki បានបណ្តាក់ទុនវិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតគ្រឿងបង្គុំខ្សែភ្លើងនៅកម្ពុជា មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចនាងកុក ខេត្តកោះកុង ប្រមាណជាង ១០ឆ្នាំ និងបានបោះទីតាំង នៅខេត្តក្វាងតុង នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិតប្រមាណជា ៤០ឆ្នាំ មកហើយផងដែរ។ សូមជម្រាបថា Yazaki បន្តពង្រឹងវត្តមានរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ការពង្រីកនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបង្កើតឱកាសការងារថ្មីៗ និងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់សេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក៕  អត្ថបទ៖ ថុន សុកេតុមាលា រូបភាព៖ ឯកសារ   

 ការចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មបដិការរវាងកម្ពុជា និងអាមេរិក បានបញ្ចប់ជុំទី១ ហើយនឹងបន្តជុំទី ២ នៅសប្តាហ៍ទី ១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៥នេះ នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន។  នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ អង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាល នៅថ្ងៃនេះ។ នាថ្ងៃទី១៣ ដល់ ថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល អនុប្រធានទី១ នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា និងលោកជំទាវ ចម និម្មល រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានដឹកនាំក្រុមការងារចំពោះកិច្ចសម្របសម្រួលទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគទ្វេភាគីកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ចូលរួមកិច្ចប្រជុំចរចាជុំទី១ លើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មបដិការរវាង កម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាមួយភាគីសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដឹកនាំដោយ លោកជំទាវ Sarah Ellerman អនុប្រធានតំណាងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាម៉េរិកទទួលបន្ទុកតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងប៉ាស៊ីហ្វិក។   ក្នុងកិច្ចប្រជុំចរចាជុំទី ១នេះ ភាគីទាំង ២ បានផ្លាស់ប្តូរយោបល់ដោយត្រង់ទៅត្រង់មកក្នុងបរិយាកាស យោគយល់គ្នា លើការពង្រឹងបន្ថែមនូវ ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគទ្វេភាគី និងបានពិភាក្សាស៊ីជម្រៅលើ អត្ថបទសេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មបដិការ។លើសពីនេះ ភាគីទាំង ២ បានឯកភាពគ្នារៀបចំកិច្ចប្រជុំចរចាជុំទី ២ នៅសប្តាហ៍ទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន។ បើក្រឡេកមើលតួលេខពាណិជ្ជកម្មវិញ យើងឃើញថា អាមេរិក គឺតែងតែជាទីផ្សារនាំចេញធំបំផុតរបស់កម្ពុជា ជាក់ស្តែង ក្នុងរយៈពេល ៤ខែ ដើមឆ្នាំ ២០២៥នេះ កម្ពុជា នាំចេញទំនិញទៅកាន់អាមេរិក ជាង ៣ពាន់ ៣រយលានដុល្លារអាមេរិក ខណៈកម្ពុជា នាំចូលមកវិញជាង ៩៧លានដុល្លារអាមេរិក។កាលពីឆ្នាំ ២០២៤កន្លងទៅ កម្ពុជា នាំចេញទំនិញទៅកាន់អាមេរិកជិត ១០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក កើនឡើងប្រមាណ ១១% ហើយកម្ពុជា ក៏បាននាំចូលពីអាមេរិក មកវិញប្រមាណ ២៦៤លានដុល្លារអាមេរិក មានន័យថា កម្ពុជា សម្រេចនូវអតិរេកពាណិជ្ជកម្មជាង ៩ពាន់ ៦រយលានដុល្លារអាមេរិក។ ចំពោះការវិនិយោគរបស់អាមេរិកនៅកម្ពុជា បើតាមទិន្នន័យពី ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា ក្នុងរយៈពេល ៤ខែ ដើមឆ្នាំ ២០២៥នេះ សហរដ្ឋអាមេរិក បានបោះទុនវិនិយោគប្រមាណជាង ៦លានដុល្លារអាម៉េរិក នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។គួរជម្រាបថា ក្នុងរយៈពេល ៤ខែដើមឆ្នាំនេះ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានអនុម័តគម្រោងថ្មី និងគម្រោងពង្រីកផលិតកម្មសរុបចំនួន ២៣១គម្រោង កើនឡើងប្រមាណ ១០៣គម្រោង ហើយគម្រោងទាំងអស់ មានទុនវិនិយោគសរុបប្រមាណ ៣,៤ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក កើនឡើងប្រមាណ ៨៥៦លានដុល្លារអាម៉េរិក ធៀបនឹងពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំ ២០២៤៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 អាកាសចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពវិស័យដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស សម្រាប់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិទាំង ៣ ក្នុងរយៈពេល ៤ខែ ដើមឆ្នាំនេះ គឺមានជើងហោះហើរចេញ-ចូល មានចំនួនជាង ២ម៉ឺនជើង មានការកើនឡើងជាង ១៧ % បើធៀបទៅនឹងរយៈពេល ៤ខែ ឆ្នាំ២០២៤។ទិន្នន័យពីអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជា បានបង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេល ៤ខែ ដើមឆ្នាំនេះ នៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិទាំង ៣ គឺមានជើងហោះហើរចេញ-ចូល មានចំនួនជាង ២ម៉ឺន ២ពាន់ជើង មានការកើនឡើងជាង ១៧ ខណៈអ្នកដំណើរចេញ-ចូល មានប្រមាណជាង ២លាន ៥សែននាក់ ដោយតួលេខនេះកើនឡើងប្រមាណ ១៨% ធៀបនឹងពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំមុន។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ទំនិញដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាសចេញ-ចូល មានចំនួនជាង ២ម៉ឺនតោន មានការកើនឡើង ៨% បើធៀបទៅនឹងរយៈពេល ៤ខែ ឆ្នាំ២០២៤។ថ្មីៗនេះ រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជា បានដាក់ផែនការជំរុញការសម្រេចឱ្យបាននូវ ការដឹកជញ្ជូនអ្នកដំណើរតាមផ្លូវអាកាសចំនួន ៧,៥លាននាក់ និង ទំនិញចំនួន ៨០ពាន់តោន នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៥នេះ។  លើសពីនេះ រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិល ក៏ជំរុញ និងសម្រួលនីតិវិធី ដើម្បីគាំទ្រដល់ការរៀបចំជើងហោះហើរថ្មី របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Turkish Airlines ពីទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល មកកាន់រាជធានីភ្នំពេញ   ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Etihad Airways ពីទីក្រុងអាប៊ូដាប៊ី មកកាន់រាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Emirates Airlines ពីទីក្រុងឌូបៃ មកកាន់ខេត្តសៀមរាប។ បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជា មានក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិចំនួន ៣១ក្រុមហ៊ុន កំពុងធ្វើការហោះហើរចេញ-ចូល អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិទាំង ៣ ជាប្រចាំ ក្នុងនោះ ការហោះហើរចេញ-ចូល អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ ចំនួន ១៣១ជើង/ថ្ងៃ, អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ចំនួន ៥២ជើង/ថ្ងៃ និងអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិព្រះសីហនុ ចំនួន ៦ជើង/ថ្ងៃ។ក្រៅពីអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិទាំង ៣ខាងលើ រហូតមកដល់ពេលនេះ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោក្រុងតាខ្មៅ សម្រេចការសាងសង់ ប្រមាណជាង ៩៦% នឹងគ្រោងដាក់ឲ្យដំណើរការនៅខែកក្កដា ខាងមុខនេះ ដែលមានសមត្ថភាពអាចទទួលអ្នកដំណើរបានរហូតដល់ ១៣លាននាក់ ក្នុង១ឆ្នាំ ក្នុងដំណាក់កាលទី១។ សូមជម្រាបផងដែរថា  យោងតាមទិន្នន័យពីក្រសួងទេសចរណ៍ បានឱ្យដឹងថា វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាបានវិលទៅរកស្ថានភាពមុនវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយនៅឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាទទួលស្វាគមន៍ទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ ៦,៧លាននាក់ កើនឡើង ២៣% ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ និងកើនឡើង ១,៤% ធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៩។ដោយឡែកក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស (អាកាសចរណ៍) ទើបតែងើបវិញជាលំដាប់បានប្រមាណជាង ៦៨% នៅឆ្នាំ ២០២៤ តែប៉ុណ្ណោះ បើធៀបទៅនឹងស្ថានភាពមុនវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 កម្ពុជា ទទួលបានភ្ញៀវទេសចរណ៍អន្តរជាតិជិត ២លាន នាក់ ក្នុងត្រីមាសទី១ នៃឆ្នាំ២០២៥ មានការកើនឡើង ១៦% បើប្រៀបធៀបទៅនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២៤។  ក្នុងឱកាសដឹកនាំកិច្ចប្រជុំក្រុមការងារ និងភាគីពាក់ព័ន្ធដើម្បីត្រៀមទទួលភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិសម្រាប់រដូវកាលបៃតង ឯកឧត្តម ហួត ហាក់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ បានឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមរយៈពេល ៣ខែ ដើមឆ្នាំ២០២៥នេះ ចំនួនភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ ដែលអញ្ជើញមកទស្សនាកម្ពុជាមានចំនួនជិត ២លាននាក់ ខណៈក្រសួងទេសចរណ៍ ប្តេជ្ញាជំរុញយុទ្ធនាការទេសចរណ៍ក្នុងរដូវកាលបៃតងបន្ថែមទៀត ដើម្បីបង្កើនការទាក់ទាញចំនួនភ្ញៀវទេសចរណ៍បន្ថែម។ ក្នុងឱកាសនោះ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី បានបន្តថា កិច្ចប្រជុំនេះ ធ្វើឡើងដើម្បីដាក់បញ្ចូលក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរនៅក្នុងរដូវកាលបៃតង (Green Season) ឱ្យមានកំណើនបន្ថែមលើសពីការរំពឹងទុក។ ហើយក្នុងរយៈពេល ៣ខែ ដើមឆ្នាំ ចំនួនភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ ដែលអញ្ជើញមកទស្សនាកម្ពុជាមានចំនួនជិត ២លាននាក់ មានការកើនឡើង ១៦% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំ២០២៤។ ជាមួយគ្នាននេះ កំណើននេះ គឺបានសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញអំពីសក្តានុពលទេសចរណ៍ និងសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សន្តិសុខ សុវត្ថិភាព សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈល្អ ជាពិសេសបដិសណ្ឋារកិច្ចដ៏កក់ក្តៅ ជម្រើសការស្នាក់នៅ ម្ហូបអាហារដ៏មានឱជារស ការកម្សាន្តដ៏សម្បូរបែប ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមានការអភិវឌ្ឍ ដែលជំរុញឱ្យភ្ញៀវទេសចរ ជ្រើសរើសអញ្ជើញមកទស្សនា និងកម្សាន្តនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ដើម្បីពង្រឹងគុណភាពការធ្វើបដិសណ្ឋារកិច្ចភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិក្នុងរដូវកាលបៃតង (Green Season) ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី បានស្នើដល់វិស័យឯកជនត្រូវរួមគ្នាបញ្ចុះតម្លៃស្នាក់នៅតាមសណ្ឋាគារ និងម្ហូបអាហារ ការពង្រឹងបដិសណ្ឋារកិច្ចឱ្យល្អ និងកក់ក្តៅ ជាពិសេសត្រូវរួមគ្នាបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍ទេសចរណ៍នានា នៅតាមបណ្តារាជធានីខេត្ត ដោយត្រូវរៀបចំជាលក្ខណៈយុទ្ធសាស្ត្រ និងប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត និងមានអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ខ្មែរ ជាពិសេសកិច្ចសហការឱ្យបានសកម្ម និងផុសផុលពីបណ្តាភាំគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីរួមគ្នាសម្រេចឱ្យបាននូវកំណើនភ្ញៀវទេសចរបន្ថែមទៀតនាឆ្នាំ២០២៥នេះផងដែរ។  ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាល តាមរយៈក្រសួងទេសចរណ៍ បន្តជំរុញ និងផ្តល់គោលការណ៍លើកទឹកចិត្តនានា ដល់វិស័យឯកជន ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ។ ការបញ្ចុះតម្លៃវីសា (e-Visa)របស់កម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមអនុវត្តតាំងពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ មកទល់បច្ចុប្បន្ន។ ក្នុងនោះ វីសាប្រភេទ (T) ត្រូវបានបញ្ចុះពី ៣៦ដុល្លារ មកនៅត្រឹម ៣០ដុល្លារ វីសាប្រភេទ (E) visa បញ្ចុះតម្លៃពី ៤២ដុល្លារ មកនៅ ៣៥ដុល្លារ។សូមជម្រាបថា ពេញមួយឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាទទួលបានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិសរុប ៦,៧លាននាក់ កើនឡើង ២៣% បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣។ ក្នុងនោះ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥ កម្ពុជារំពឹងចំនួនភ្ញៀវទេសចរអន្តរពី ៧,២លាននាក់ ទៅ ៧,៥លាននាក់៕    អត្ថបទ៖ ថុន សុកេតុមាលា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 ធនាគារកណ្តាលថៃ បានព្យាករថា នៅក្រោមសេណារីយ៉ូ បញ្ហាពន្ធគយអាមេរិក ស្ថិតនៅកម្រិតខ្ពស់ ការនាំចេញរបស់ថៃ ត្រូវបានព្យាករថា នឹងធ្លាក់ចុះ ១,៣% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥ និងធ្លាក់ចុះ ៧% នៅឆ្នាំ ២០២៦។ នេះបើយោងតាម សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថៃ ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះ។ គណៈកម្មាធិការគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុរបស់ធនាគារកណ្តាលថៃ បានព្យាករថា ក្រោមសេណារីយ៉ូ ពន្ធគយរបស់អាមេរិក ស្ថិតនៅកម្រិតទាប តម្លៃនៃការនាំចេញទំនិញរបស់ថៃ នឹងកើនឡើងប្រមាណ ១% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥ ខណៈការនាំចេញនៅឆ្នាំ ២០២៦ ត្រូវបានរំពឹងថា នឹងធ្លាក់ចុះ ២,៨%។ ទន្ទឹមគ្នានេះ នៅក្រោមសេណារីយ៉ូ បញ្ហាពន្ធគយអាមេរិក ស្ថិតនៅកម្រិតខ្ពស់ ការនាំចេញរបស់ថៃ ត្រូវបានព្យាករថា នឹងធ្លាក់ចុះទាំងក្នុងឆ្នាំនេះ និងឆ្នាំក្រោយ ដោយធ្លាក់ចុះ ១,៣% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥ និងធ្លាក់ចុះ ៧% នៅឆ្នាំ ២០២៦។គោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មសកល និងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកល គឺជាកត្តាចម្បងដែលជះឥទ្ធិពលដល់ដំណើរការនាំចេញរបស់ប្រទេសថៃ និងដាក់សម្ពាធលើកំណើន GDP របស់ប្រទេសថៃ។ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ការនាំចេញរបស់ថៃ បានធ្លាក់ចុះ ១៣% ក្នុងអំឡុងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ និងធ្លាក់ចុះ ៦% ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩។ធនាគារកណ្តាលថៃ រំពឹងថាវិធានការពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសថៃ តាមរយៈបណ្តាញសំខាន់ៗចំនួន ៣ រួមមាន ផលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់លើការនាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក, ផលប៉ះពាល់ដោយប្រយោលតាមរយៈខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ ដែលភ្ជាប់ទៅនឹងការនាំចេញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចសកល កាន់តែទូលំទូលាយ។ ការិយាល័យស្រាវជ្រាវរបស់ធនាគារក្រុងថៃ ក៏បានកែសម្រួលការព្យាករណ៍ការនាំចេញ សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៥ ស្របតាមទស្សនវិស័យរបស់ធនាគារកណ្តាលថៃផងដែរ។ប្រសិនបើពន្ធសកល ១០% របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានដាក់ក្នុងត្រីមាសទី ២ នៃឆ្នាំនេះ ការនាំចេញរបស់ថៃ នឹងកើនឡើងត្រឹមតែ ០,៩% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើពន្ធសកល ១០% ត្រូវបានភ្ជាប់ជាមួយ ពន្ធគយបន្ថែម ៣៦% អត្រាការនាំចេញរបស់ថៃ នឹងធ្លាក់ចុះ ១,៥%។ សូមជម្រាបថា ពន្ធគយខ្ពស់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក អាចមានឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានយូរអង្វែងលើ សេដ្ឋកិច្ចថៃ ស្រដៀងនឹង ផលប៉ះពាល់ដែលបានជួបប្រទះ ក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ដែលបានពន្យារពេលយ៉ាងខ្លាំងដល់ ការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃ ដោយចំណាយពេលជាង ៤ឆ្នាំ ដើម្បីឱ្យសេដ្ឋកិច្ចត្រលប់ទៅកម្រិតមុនការរាតត្បាត៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 ក្រសួងកសិកម្ម និងបរិស្ថានវៀតណាម បានបញ្ជាក់ថា ការនាំចេញទុរេនរបស់វៀតណាម ទៅកាន់ប្រទេសចិន បានធ្លាក់ចុះ ៧៤% មកត្រឹម ១៣០លានដុល្លារ ក្នុងរយៈពេល ៤ខែដំបូង ឆ្នាំនេះ ខណៈរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ស្វែងរកដំណោះស្រាយ ដើម្បីលុបបំបាត់របាំងបច្ចេកទេសលើការដឹកជញ្ជូនឆ្លងកាត់ព្រំដែន។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកវៀតណាម នៅថ្ងៃនេះ។  រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម និងបរិស្ថានវៀតណាម បានអំពាវនាវឱ្យមានការខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួលជាមួយ ភាគីគយចិន ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមបច្ចេកទេស ដែលកំពុងរារាំងយ៉ាងខ្លាំងដល់ការនាំចេញទុរេនរបស់វៀតណាម បន្ទាប់ពីបរិមាណដឹកជញ្ជូន ធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង នៅដើមឆ្នាំនេះ។ក្រសួង បានចាត់ទុកការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងនៃ ការនាំចេញទុរេនទៅកាន់ប្រទេសចិន ដោយសារកង្វះក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ច្បាស់លាស់ នីតិវិធីដាក់ឱ្យនៅដាច់ពីគេ និងការគ្រប់គ្រងគុណភាពត្រឹមត្រូវ។ លើសពីនេះ ការចេញលេខកូដសម្រាប់តំបន់រីកលូតលាស់ បរិក្ខារវេចខ្ចប់ និងប្រព័ន្ធមន្ទីរពិសោធន៍ មិនទាន់ឆ្លើយតបទៅនឹង តម្រូវការដ៏តឹងរ៉ឹងរបស់ប្រទេសចិននៅឡើយ។យ៉ាងណាក្រសួង បញ្ជាក់ថា ការសម្របសម្រួលជាមួយគយចិន នឹងត្រូវបានពង្រឹង ដើម្បីដោះស្រាយឧបសគ្គបច្ចេកទេសដែលរារាំងការនាំចេញ ហើយការចេញលេខកូដសម្រាប់តំបន់ដាំដុះ និងកន្លែងវេចខ្ចប់ត្រូវតែមានល្បឿនលឿន ហើយនីតិវិធីដាក់ឱ្យនៅដាច់ពីគេ ត្រូវតែធ្វើតាមជាបន្ទាន់ ដើម្បីបង្កើនការនាំចេញ និងកែសម្រួលផែនការឱ្យសមស្រប។ សូមជម្រាបថា ការនាំចេញផ្លែឈើ និងបន្លែរបស់វៀតណាមឈានដល់ ១ពាន់ ៦រយលានដុល្លារ ក្នុងរយៈពេល ៤ខែដំបូងនៃឆ្នាំនេះ ធ្លាក់ចុះ ១៤% ធៀបនឹងពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ 

 ក្នុងរយៈពេល ៤ខែ ដើមឆ្នាំ ២០២៥នេះ ប្រទេសកម្ពុជា សម្រេចបាននូវទំហំពាណិជ្ជកម្មជិត ២០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក មានការកើនឡើង ១៧% បើប្រៀបធៀបនឹងពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំមុន។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យផ្លូវការចេញផ្សាយដោយ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា។ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៤ខែដំបូងនេះ កម្ពុជា សម្រេចបានការនាំចេញជាង ៩ពាន់ ១រយលានដុល្លារអាមេរិក ដែលកើនឡើង ១៤% ខណៈនៅពេលដូចគ្នា ឆ្នាំ ២០២៤ កម្ពុជា នាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិជាង ៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ទាក់ទងនឹង ការនាំចូលមកវិញ កម្ពុជា បាននាំចូលទំនិញប្រមាណ ១០ពាន់ ៣រយលានដុល្លារអាមេរិក ដែលមានការកើនឡើង ប្រហែល ២០% ហើយវាបានធ្វើឲ្យ កម្ពុជា មានឱនភាពពាណិជ្ជកម្មប្រមាណ ១ពាន់ ២រយលានដុល្លារអាមេរិក។យ៉ាងណាមិញ ចិនគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំជាងគេរបស់កម្ពុជា ក្នុងអំឡុងពេលនេះ ដោយការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ទៅកាន់ប្រទេសចិន មានទំហំ ៤៧៨លានដុល្លារអាមេរិក ដោយការនាំចូលមកកាន់កម្ពុជាវិញ មានដល់ទៅ ៥ពាន់ ២រយលានដុល្លារអាមេរិក ដែលធ្វើឲ្យ កម្ពុជា កើតនូវ ឱនភាពពាណិជ្ជកម្មជាង ៤ពាន់ ៧រយលានដុល្លារអាមេរិក។ រីឯ អាមេរិក ឈរនៅលំដាប់លេខ ២ ដែលមានទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីជាមួយកម្ពុជា គិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៣ពាន់ ៣រយលានដុល្លារអាមេរិក ដោយក្នុងនោះ កម្ពុជា នាំចេញទំនិញទៅកាន់អាមេរិក ជាង ៣ពាន់ ២រយលានដុល្លារអាមេរិក ខណៈកម្ពុជា នាំចូលមកជាង ៩៧លានដុល្លារអាមេរិក។ទន្ទឹមគ្នា វៀតណាម ឈរនៅលំដាប់លេខ ៣ ដែលមានទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីជាមួយកម្ពុជា គិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៣ពាន់ ២រយលានដុល្លារអាមេរិក ដោយក្នុងនោះ កម្ពុជា នាំចេញទំនិញទៅកាន់វៀតណាមជាង ១ពាន់ ៧រយលានដុល្លារអាមេរិក ខណៈកម្ពុជា នាំចូលមកជាង ១ពាន់ ៤រយលានដុល្លារអាមេរិក។ ដោយឡែក ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជាមួយទៀត គឺប្រទេសថៃ ឈរនៅលំដាប់ទី ៤ ដែលសម្រេចបាននូវទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីជាមួយ កម្ពុជា ជិត ១ពាន់ ៥រយលានដុល្លារ ក្នុងនោះកម្ពុជា នាំចេញទៅកាន់ថៃប្រមាណ ៣២៧លានដុល្លារ និងនាំចូលមកវិញប្រមាណ ១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។មុខទំនិញសំខាន់ៗ ដែលកម្ពុជា នាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ រួមមាន ផលិតផលវាយនភណ្ឌ កាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងផលិតផលធ្វើដំណើរ ផលិតផលកសិកម្ម គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក ឧបករណ៍អគ្គិសនី និងផលិតផលកង់ជាដើម។ សូមជម្រាបថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤កន្លងទៅនេះ ប្រទេសកម្ពុជា សម្រេចបាននូវ ការនាំចេញ-នាំចូលទំនិញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិប្រមាណ ៥៤ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក មានការកើនឡើង ១៧% ដោយ កម្ពុជា សម្រេចបានការនាំចេញជាង ២៦ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក កើនឡើង ១៥% និងការនាំចូលមកវិញ ប្រមាណ ២៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលមានការកើនឡើង ប្រហែល ១៨% ហើយវាបានធ្វើឲ្យ កម្ពុជា សម្រេចឱនភាពពាណិជ្ជកម្មប្រមាណ ២,៣ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ 

 រោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងសំបកស្វាយចន្ទីទៅជាប្រេងជីវឥន្ធនៈ ក្នុងភូមិសាស្រ្តខេត្តកំពង់ធំ នឹងជំរុញការនាំចេញស្វាយចន្ទីកែច្នៃរួច ទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេស បានកាន់តែច្រើន តាមរយៈការផ្គត់ផ្គង់ស្វាយចន្ទីដល់ទីផ្សារក្នុងស្រុក តំបន់ និងពិភពលោក។   ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចស្វែងយល់អំពីដំណើរការរោងចក្រកែច្នៃស្វាយចន្ទី របស់ក្រុហ៊ុន MIRARTH Agritech ដែលកំពុងវិនិយោគធ្វើការកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី នាំចេញដែលមានទីតាំង ស្ថិតក្នុងភូមិត្រពាំងអារ័ក្ស ឃុំជ័យ ស្រុកកំពង់ស្វាយ ខេត្តកំពង់ធំ នៅថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ វង្សី វិស្សុត រដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី និងជាប្រធានក្រុមការងារ រាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានខេត្តកំពង់ធំ បានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុន MIRARTH Agritech បានសម្រេចវិនិយោគលើការកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ដែលជាខេត្តមួយមានការដាំដុះដំណាំស្វាយចន្ទីច្រើនជាងគេ ហើយដំណាំស្វាយចន្ទីក៏មានសក្តានុពលខ្ពស់ ដែលអាចធ្វើការកែច្នៃបាននៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃខ្សែច្រវាក់តម្លៃផលិតកម្ម ដូចជាការកែច្នៃសំបកគ្រាប់ស្វាយចន្ទីធ្វើជាជីវឥន្ធនៈគ្រឿងសំអាង និងសូម្បីតែមែកដើមស្វាយចន្ទី ក៏អាចផលិតជាថាមពលបានផងដែរ ដើម្បីបង្កើនតម្លៃបន្ថែម និងភាគលាភជូនប្រជាជន និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ក្នុងឱកាសនោះ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ វង្សី វិស្សុត បានបន្តថា ក្រុមហ៊ុន MIRARTH Agritech ដែលមានគម្រោងធ្វើពិពិធកម្មសកម្មភាពកែច្នៃស្វាយចន្ទី សំដៅផលិតនូវផលិតផលមានតម្លៃបន្ថែមកាន់តែខ្ពស់ និងមានប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គម-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ស្របតាមចក្ខុវិស័យ របស់សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងការប្រែក្លាយកម្ពុជា ជាប្រទេសដែលនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីច្រើនជាងគេលើពិភពលោក ឬអធិរាជស្វាយចន្ទី ហើយខេត្តកំពង់ធំ អាចជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃផលិតកម្ម និងការកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីផងដែរ ខណៈរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងសំបកស្វាយចន្ទីទៅជាប្រេងជីវឥន្ធនៈ ក្នុងភូមិសាស្រ្តខេត្តកំពង់ធំ នឹងជំរុញការនាំចេញស្វាយចន្ទីកែច្នៃរួចទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេស បានកាន់តែច្រើនតាមរយៈផ្គត់ផ្គង់ស្វាយចន្ទី ដល់ទីផ្សាក្នុងស្រុក តំបន់ និងពិភពលោក។  ជាមួយគ្នានេះ លោក Ryohei Takesawa អ្នកទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រងរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីក្រុមហ៊ុន MIRARTH Agritech បានលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនបានទទួលទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីស្រស់ពីសហគមន៍មួយចំនួន ដូចជាសហគមន៍សាលាវិស័យ សហគមន៍ឃុំក្រយា និងសហគមន៍សន្ទុក ព្រមទាំងសហគមន៍ទំនើបទាំង៣ ស្ថិតក្នុងខេត្តកំពង់ធំ។ លើសពីនេះ ក្រុមហ៊ុនកំពុងធ្វើការកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីស្រស់ចំនួន ៦តោន ក្នុង ១ថ្ងៃ (សមត្ថភាព ១០តោនគ្រាប់ស្រស់ក្នុង១ថ្ងៃ) ដើម្បីធ្វើការនាំចេញទៅទីផ្សារប្រទេសជប៉ុន និងសហភាពអឺរ៉ុប។ ហើយ ក្រុមហ៊ុនគ្រោង នឹងពង្រីកសមត្ថភាពកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីស្រស់ឱ្យឡើងដល់ជាង ២ម៉ឺនតោន ក្នុង ១ឆ្នាំ នាពេលខាងមុខផងដែរ។ ជាចុងក្រោយ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ ក៏បានលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមហ៊ុន ក្នុងការចុះកិច្ចសន្យាទទួលទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ពីសហគមន៍ និងប្រជាកសិករ ក្នុងការចូលរួមចំណែកជំរុញសន្ទុះនៃការរីកលូតលាស់ នៃវិស័យដំណាំស្វាយចន្ទីរបស់កម្ពុជា និងការបង្កើតការងារ ពិសេសការនាំមកនូវចំណេះដឹង ជំនាញ បទពិសោធ និងបច្ចេកវិទ្យាចាំបាច់ក្នុងការបង្កើនផលិតកម្មស្វាយចន្ទី ដូចជា ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា AI ក្នុងការដាំដុះជាដើម។ សូមជម្រាបថា ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាបាននាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទី ទាំងស្រស់ និងកែច្នៃ ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ទទួលបាន ចំណូលជាង ១ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ២៦,១៥% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំ២០២៣។ នេះបើយោងតាម ទិន្នន័យដែលកត់ត្រាដោយ សមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជា ដែលបានកត់ត្រាទាំងការនាំចេញផ្លូវការ និងក្រៅផ្លូវ៕   អត្ថបទ៖ ថុន សុកេតុមាលា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 បាទ! ទូរទស្សនិកជនជាទីគោរព! នៅថ្ងៃនេះ ក្រុមការងារសេដ្ឋកិច្ចរបស់ភីអិនអិន មានដំណើរទស្សនកិច្ចពិសេសមួយទៅកាន់ Emirates Flight Catering ដែលជាកន្លែងផ្តល់សេវាកម្មផ្គត់ផ្គង់ម្ហូបអាហារ និងភេសជ្ជៈធំជាងគេលើពិភពលោក សម្រាប់វិស័យអាកាសចរណ៍ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឌូបៃ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម។   នាសប្តាហ៍ទី ៤ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៥ ក្រុមការងារសេដ្ឋកិច្ចភីអិនអិន បានធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីក្រុងឌូបៃ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម និងបានចូលរួមដំណើរទស្សនកិច្ចពិសេសទៅកាន់ Emirates Flight Catering (ហៅកាត់ថា EKFC) ដែលជាកន្លែងផ្តល់សេវាកម្មផ្គត់ផ្គង់អាហារ និងភេសជ្ជៈដ៏ធំបំផុតមួយ លាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីជាង ១៦ម៉ឺនម៉ែត្រការ៉េ និងមានសមត្ថភាពផលិតអាហារ ២សែន ២ម៉ឺន ៧ពាន់ប្រអប់ក្នុងមួយថ្ងៃ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ដល់ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Emirates, ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ផ្សេងៗ និងកន្លែងសម្រាករង់ចាំ (Airport Lounge) ជាង ១០០កន្លែងផ្សេងទៀត។  នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមួយនេះ ក្រុមការងារភីអិនអិន បានឃើញនូវ ទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែងនៃ ខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្មចំណីអាហារដ៏អស្ចារ្យរបស់ EKFC ដែលរួមមាន ការរៀបចំទុកដាក់គ្រឿងផ្សំ និងវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ផលិតអាហារ, ការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវស្តង់ដារអនាម័យ និងសុវត្ថិភាពចំណីអាហាររបស់បុគ្គលិក, ការចម្អិនរបស់ចុងភៅ ដែលពោរពេញទៅដោយបទពិសោធន៍ និងការយកចិត្តទុកដាក់, ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាជាជំនួយក្នុងការចម្អិន ជាពិសេសការដឹកជញ្ជូនអាហារទៅកាន់ ព្រលានយន្តហោះ និងគោលដៅសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។  លោក RURY KOSWARA មេចុងភៅផ្នែកនំ និងនំប៉័ង ដែលបម្រើការជាង ៧ឆ្នាំនៅ EKFC បានគូសរំលេចប្រាប់ដល់ក្រុមកាងារភីអិនអិនថា នៅទីនេះ មានបុគ្គលិកសរុបប្រមាណ ១ម៉ឺន ២ពាន់នាក់ កំពុងបម្រើការងារ ដោយក្នុងនោះមានចុងភៅជំនាញ ២ពាន់ ៤រយនាក់ បាននិងកំពុងចម្អិនអាហារជាង ២២ម៉ឺនប្រអប់ក្នុងមួយថ្ងៃ និងចម្អិនជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីបម្រើដល់អ្នកដំណើរគ្រប់ប្រភេទទាំង Economy Class, Premium Economy Class, Business Class, First Class និងនៅតាមកន្លែងសម្រាករង់ចាំជាដើម។  មេចុងភៅ RURY KOSWARA ក៏បានបន្ថែមទៀតថា ការចម្អិនម្ហូបអាហាររបស់ EKFC មានការផ្លាស់ប្តូរម៉ឺនុយមុខម្ហូបជារៀងរាល់ត្រីមាស និងមានការបត់បែនមុខម្ហូប ទៅតាមជើងហោះហើរទៅកាន់តំបន់ផ្សេងៗគ្នា ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យម្ហូបអាហារមានរសជាតិឆ្ងាញ់ ដែលអាចបំពេញតម្រូវការ និងការពេញចិត្តរបស់អ្នកដំណើរ។សូមជម្រាបថា Emirates Flight Catering ស្ថិតក្រោមបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុន The Emirates Group និងកំពុងបម្រើសេវាកម្មដល់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Emirates និងក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ផ្សេងៗទៀត ដែលមានប្រតិបត្តិការនៅព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិឌូបៃ៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា + សន រដ្ឋា + ឯកសារ  

  កសិករ និងអ្នកជំនាញកសិកម្ម បានលើកឡើងថា មុខរបរដាំបន្លែរបស់កសិករនៅតាមបណ្តាខេត្តក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នឹងជួយជំរុញជីវភាពរស់នៅរបស់កសិករឲ្យមានភាពល្អប្រសើរ កាត់បន្ថយការនាំចូល និងបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក លើកទឹកចិត្តឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់ងាកមកគាំទ្រនូវបន្លែ ដែលដាំតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាព មិនប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី។  បន្លែ និងផ្លែឈើត្រូវបាននាំចូលពីបរទេសយ៉ាងច្រើន ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថា ចរាចរដាក់លក់នៅលើទីផ្សារនានានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។  ការហូរចូលបន្លែផ្លែឈើពីបរទេសយ៉ាងច្រើននេះ គឺដោយសារតែផលិតផលទាំងនោះភាគច្រើនមានតម្លៃទាបជាងផលិតផលក្នុងស្រុក គួបផ្សំការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុក មិនមានស្ថិរភាពតាមតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ តើលំហូរចូលនូវបន្លែពីប្រទេសជិតខាងយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នេះ អាចនឹងប៉ះពាល់ដល់អ្នកផលិតបន្លែក្នុងស្រុក ដែរឬទេ?ការគាំទ្រផលិតផលបន្លែ និងសាច់ ដែលជាផលិតផលក្នុងស្រុក នឹងចូលរួមកាត់បន្ថយកង្វះអាហារូបត្ថម្ភសម្រាប់កុមារ និងស្រ្តី កាត់បន្ថយជំងឺមហារីក និងជួយដល់សេដ្ឋកិច្ចកសិករក្នុងស្រុក ព្រោះបន្លែក្នុងស្រុកភាគច្រើន ត្រូវបានដាំដុះដោយមិនប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី និងដាំតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាព ខណៈបច្ចុប្បន្ននេះរាជរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា បាននឹងកំពុងលើកទឹកចិត្ត និងបណ្តុះបណ្តាលកសិករឱ្យបង្កើនការផលិតបន្លែតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាព សម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក។  កសិករ មេត សាវត់ រស់នៅភូមិពាកស្ពារ ឃ្មុំសង្វើយ ស្រុកជីក្រែង ខេត្តសៀមរាប ជាកសិករដាំបន្លែចម្រុះ មានដូចជា ម្ទេស ប៉េងប៉ោះឈើរី ននោង និងត្រប់ជាដើម បានលើកឡើងថា ស្ថានភាពដាំបន្លែរបស់កសិករនៅខេត្តសៀមរាប ទទួលបានទិន្នផលកើនជាងឆ្នាំមុន ក៏ប៉ុន្តែតម្លៃថយចុះជាងឆ្នាំទៅ។ កសិករ មេត សាវត់ បានបន្តថា គ្រួសារគាត់បានចំណាយថវិការច្រើនគួរសមក្នុងការធ្វើបន្លែនេះ ដែលមានរយៈពេល ៣ឆ្នាំមកហើយ ដាំលើទំហំដីប្រមាណ ៣ហិកតា ក្នុង១ថ្ងៃ បេះបាន ៥០០គីឡូ ស្មើនឹងទឹកប្រាក់ ២០ម៉ឺនរៀល ផ្គត់ផ្គង់សម្រាប់ទីផ្សារកំពង់ធំ និងសៀមរាបផ្ទាល់តែម្តង។  កសិករ មេត សាវត់ បានបន្ថែមថា កសិករមិនចង់ឲ្យមានការនាំចូលបន្លែពីប្រទេសជិតខាងឡើយ តែប្រសិនជាមានការកាត់បន្ថយក្នុងការនាំចូលបន្លែ កសិកររូបនេះ មានក្តីសប្បាយរីករាយ ព្រោះក្នុងនាមជាកសិករអាចពង្រីកខ្លួនកាន់តែធំជាងមុនចូលទីផ្សារកម្ពុជា និងកាត់បន្ថយការចំណាក់ស្រុក ជាដើម។ ជុំវិញរឿងនេះ លោក ទួត សេងហ័ង ជាអ្នកគ្រប់គ្រងផលិតកម្មសាកវប្បកម្មធន់ទ្រាំនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ នៃគម្រោងស៊ីស្មាត អង្គការ អាយ ឌី អ៊ី បានប្រាប់ក្រុមការងារសេដ្ឋកិច្ច ភីអិនអិន តាមរយះទូរស័ព្ទដៃថា ចំពោះកសិករដាំបន្លែចម្រុះជាអាជីវកម្ម មានដូចជា ត្រសក់ ម្ទេស ត្រប់ ននោង ត្រឡាច ជាដើម ពួកគាត់នៅតែបន្តដាំដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុក និងភ្នំពេញ ១០០% បើទោះបីជាពួកគាត់ជួបបញ្ហាប្រឈម ទាក់ទងទៅនឹងស្ថានភាពតម្លៃ ឬបញ្ហាទីផ្សារយ៉ាងណាក៏ដោយ។  អ្នកជំនាញរូបនេះ បានបន្តលើកចិត្តឱ្យកសិករ បង្កើនការដាំបន្លែសុវត្ថិភាពសម្រាប់បំពេញតម្រូវការឱ្យបានច្រើន នឹងជំរុញឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់ងាកមកគាំទ្រនូវបន្លែ ដែលដាំតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាព មិនប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី។ ជាមួយគ្នានេះ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានលើកឡើងនៅក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការ «ផែនការជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមហារីក ២០២៥-២០៣០» យ៉ាងដូច្នេះថា សមត្ថកិច្ចគយ បានធ្វើការត្រួតពិនិត្យរកឃើញបន្លែ និងសាច់ ដែលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាងមួយចំនួនបានប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី។  ដើម្បីថែរក្សាសុខភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺសមត្ថកិច្ច ក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ មានក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ អគ្គនាយគយ រដ្ឋករ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវពិនិត្យឲ្យបានតឹងរឹងនូវការនាំចូលបន្លែ សាច់ និងការប្រើប្រាស់ជាតិគីមីផ្សេងៗឲ្យបានម៉ត់ចត់លើកិច្ចការងារនេះ។សម្តេចមហាបវរធិបតី បានបន្ថែមថា ការត្រួតពិនិត្យលើគុណភាពបន្លែ សាច់ដែលនាំចូលនេះ ដើម្បីធ្វើការកាត់បន្ថយនៃហានិភ័យនៃជំងឺមហារីក កង្វះអាហាររូបបត្ថម្ភ និងស្នើឲ្យក្រសួងសុខាភិបាល មន្ទីសុខាភិបាលជួយផ្សព្វផ្សាយដោយធ្វើការសហការជាមួយក្រសួងអប់រំ ធ្វើការផ្សព្វផ្សាយតាមសាលារៀន ដើម្បីសិស្សានុសិស្សយល់ពីវិធីបង្ការ ក្នុងការជៀសវាងបរិភោគ ឬធ្វើសកម្មភាពណាមួយដែលបង្កើនឲ្យមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការកើតជំងឺមហារីក។ ជាមួយគ្នានេះ លោក ទួត សេងហ័ង ជាអ្នកគ្រប់គ្រងផលិតកម្មសាកវប្បកម្មធន់ទ្រាំនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ នៃគម្រោងស៊ីស្មាត អង្គការ អាយ ឌី អ៊ី បានសាទរចំពោះចំណាត់ការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺជាយន្តការដ៏ល្អក្នុងការត្រួតពិនិត្យ ឬកាត់បន្ថយក្នុងការហូរចូលបន្លែពីប្រទេសជិតខាង ក្នុងន័យនេះ អាចជាការបើកឳកាសសម្រាប់អ្នកផលិតក្នុងស្រុក អាចមានលិទ្ធភាពពង្រីកខ្លួនកាន់តែធំចូលទីផ្សារ នឹងអាចផ្គត់ផ្គង់ទៅតាមតម្រូវការ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ លោក ទួត សេងហ័ង បានបន្ថែមថា វិធានការពង្រឹងសន្តិសុខស្បៀងក្នុងប្រទេស និងជំរុញការនាំចេញរបស់រដ្ឋាភិបាល ជួយលើកកម្ពស់សកម្មភាពដាំដុះ ក្នុងវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជាបានមួយកម្រិត។ ការដាំដុះបន្លែដែលស្ថិតនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ មានការធ្លាក់ចុះ ២០% ដោយសារតែបញ្ហាអាកាសធាតុដែលធ្វើឲ្យដំណាំរបស់ប្រជាកសិករមិនសូវទទួលបានផលល្អ។លោក ទួត សេងហ័ង បានបន្តថា រយះពេល ៥ឆ្នាំមកនេះ សមត្ថភាពផលិតបន្លែរបស់កសិករដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទៅតម្រូវការទីផ្សារមានការកើនឡើងគួរអោយកត់សំគាល់  ដោយសារតែមានការកើនឡើងចំនួនអ្នកដាំដុះ បន្លែជាលក្ខណៈអាជីវកម្ម កសិករគាត់ចេះដាំតាមបច្ចេកទេស និងអាចដាំដំណាំបានច្រើនមុខ និងច្រើនរដូវដោយជោគជ័យ។ ក្នុងនោះ កសិករភាគច្រើនដែលដាំដុះបន្លែ ផ្លែឈើ មាននៅខេត្តសៀមរាប បន្ទាយមានជ័យ និងឧត្តរមានជ័យ ជ្រើសរើសដាំបន្លែទូរទៅមានដូចជា ត្រសក់ ម្រះ ប៉េះបោះ ឪឡឹក ត្រសក់ស្រូវ សណ្តែក ស្ពៃ និងត្រកួន ជាច្រើនមុខផ្សេងទៀត។ទន្ទឹមនឹងនេះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច គឺជាដើមចមមួយយ៉ាងសំខាន់នៃដំណើរការវិវត្តន៍រីកចម្រើនកម្រិតជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ បានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចាប់អារម្មណ៍គិតគូពីការរស់នៅស្អាត បញ្ហាសុខភាព និងមាននិន្នាការប្រកាន់យករបបអាហារមួយមានគុណភាព និងសុវត្ថិភាព ជាពិសេស បន្លែ ផ្លែឈើ និងត្រីសាច់។សូមជម្រាបថា កម្ពុជាមិនអាចបិទមិនឱ្យមានការនាំចូលកសិផលពីក្រៅប្រទេសចូលមកទីផ្សារកម្ពុជានោះទេ ដ្បិតថា លំហូរនាំចេញនាំចូលនូវបន្លែផ្លែឈើ គឺជាលំហូរពាណិជ្ជកម្មសេរី ដោយកម្ពុជាក៏ត្រូវនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងៗដូចគ្នាផងដែរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កម្ពុជានឹងរឹតបន្តឹងលើការត្រួតពិនិត្យរកសារធាតុគីមីហាមឃាត់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ មុននឹងឱ្យកសិផលទាំងនោះហូរចូលមកកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងទៀតកម្ពុជា មិនអាចបិទការនាំចូលពីទីផ្សារខាងក្រៅ ទាំងដែលកម្ពុជាមិនទាន់បានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ក្នុងការប្រកួតប្រជែងផងដែរ៕  អត្ថបទ៖ ថុន សុកកេតុមាលា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Emirates បានចាត់ទុកខេត្តសៀមរាប ជាកន្លែងកម្សាន្តដ៏មានសក្តានុពល និងទាក់ទាញមួយក្នុងតំបន់ ខណៈក្រុមហ៊ុនបានសម្រេចតភ្ជាប់ជើងហោះហើរ មកកាន់ខេត្តសៀមរាប ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។  ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Emirates បានគូសបញ្ជាក់ប្រាប់ ក្រុមការងារភីអិនអិន ថា ក្រុមហ៊ុន Emirates បានកំណត់ផែនការពង្រីកជើងហោះហើរបន្ថែម ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីបង្កើតឱកាស នៃការតភ្ជាប់សម្រាប់អាជីវកម្ម និងការកម្សាន្តទៅកាន់ទីក្រុងសក្តានុពល ដោយក្នុងក្រុមហ៊ុន បានទទួលស្គាល់សក្តានុពលរបស់ខេត្តសៀមរាប ជាគោលដៅកម្សាន្តដ៏ទាក់ទាញ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ក្រុមហ៊ុន Emirates បានចាត់ទុកថា ប្រតិបត្តិការជើងហោះហើរមកកាន់ ខេត្តសៀមរាប ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាការវិនិយោគដ៏ធំមួយតាមរយៈជើងហោះហើរប្រចាំសប្តាហ៍ ហើយវានឹងរួមចំណែកកាន់តែច្រើនដល់ វិស័យទេសចរណ៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសជំរុញឱ្យមាន លំហូរអ្នកធ្វើដំណើរកាន់តែច្រើន នៅក្នុងព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិសៀមរាប ដោយវាជាការវិនិយោគរយៈពេលវែង។ ក្រុមហ៊ុន Emirates ក៏ជឿជាក់ថា វប្បធម៌ និងទំនៀមទម្លាប់ដ៏សម្បូរបែបរបស់កម្ពុជា គឺទទួលបានការទាក់ទាញជាសាកល ដែលនាំឱ្យវិស័យទេសចរណ៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា មានការកើនឡើង ទាក់ទាញអ្នកធ្វើដំណើរជាមួយនឹងប្រាសាទបុរាណ និងទេសភាពប្លែកៗរបស់កម្ពុជា។ ស្របគ្នានេះ ក្រុមហ៊ុន Emirates គឺជាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អន្តរជាតិដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដែលមានបណ្តាញជាង ១៤០គោលដៅនៅទូទាំង ៦ទ្វីប និងប្រើប្រាស់យន្តហោះប្រភេទទំនើប ហើយការតភ្ជាប់មកកាន់ ប្រទេសកម្ពុជា ដែលរួមមាន ទីក្រុងភ្នំពេញ និងខេត្តសៀមរាប(នាពេលខាងមុខ) នឹងអាចទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ មកពីបណ្តាប្រទេសជាច្រើនបន្ថែម ក៏ដូចជា ការផ្តល់ជំរើសកាន់តែច្រើនដល់ អ្នកដំណើរដែលចាកចេញពីកម្ពុជា ទៅកាន់គោលដៅផ្សេងៗជុំវិញពិភពលោក។  កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ ក្រុមហ៊ុន Emirates បានដំណើរការជើងហោះហើរឡើងវិញ មកកាន់ ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញ ដោយសារតែមើលឃើញពី សក្តានុពលដ៏ធំធេងរបស់ ប្រទេសកម្ពុជា ទាំងវិស័យទេសចរណ៍ និងគោលដៅពាណិជ្ជកម្ម។ សូមបញ្ជាក់បន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Emirates មានបណ្តាញហោះហើរជាង ១៤០គោលដៅ នៅក្នុង ៨០ប្រទេស និងតំបន់ ហើយក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ក្រុមហ៊ុន រកប្រាក់ចំណូលបានប្រមាណ ៣៣ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក និងដឹកអ្នកដំណើរប្រមាណ ៥២លាននាក់៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា + សន រដ្ឋា + ឯកសារ 

 សមិទ្ធផលឥណទានលក្ខណៈបុគ្គលសម្រាប់ប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន សម្រេចបាននូវកំណើនដ៏រឹងមាំ ដោយសមតុល្យឥណទាន និងចំនួនគណនីឥណទានមានការកើនឡើង ហើយចំនួននៃការស្នើសុំឥណទានបុគ្គលសម្រាប់ប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួនមានការកើនឡើងក្នុងត្រីមាសទី១ បើប្រៀបធៀបនឹងត្រីមាសមុន។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនក្រេឌីត ប្យួរ៉ូ ខេមបូឌា។   ក្រុមហ៊ុនក្រេឌីត ប្យួរ៉ូ ខេមបូឌា (CBC) បានចេញផ្សាយនៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី ០៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះថា នៅក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៥ សន្ទស្សន៍ឥណទានលក្ខណៈបុគ្គលបានកើនឡើង ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ឥណទានសរុបជាង ២,១២ លានដុល្លារអាមេរិក ស្មើរនឹង ២,២៤%។ យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនក្រេឌីត ប្យួរ៉ូ ខេមបូឌា ខូអិលធីឌី (CBC) បានបង្ហាញថា ពាក្យស្នើសុំឥណទានលក្ខណៈបុគ្គល តំណាងឱ្យចេតនារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ក្នុងការទទួលបានឥណទាន ក្នុងទម្រង់ជាឥណទានប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន ប័ណ្ណឥណទាន ឬកម្ចីអចលនទ្រព្យ មានការកើឡើង ៦% នៃចំនួនពាក្យស្នើសុំ។  ក្នុងនោះ ដំណើរការឥណទានលក្ខណៈបុគ្គល ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីបរិមាណឥណទានលក្ខណៈបុគ្គលគិតត្រឹមត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៥ បានបង្ហាញពីទីផ្សារឥណទានមានការកើនឡើង ២,២៤% បើប្រៀបធៀបទៅនឹងត្រីមាសទី ៤ ឆ្នាំ ២០២៤។ ក្រុមហ៊ុនក្រេឌីត ប្យួរ៉ូ ខេមបូឌា បានបញ្ជាក់ថា គុណភាពឥណទានលក្ខណៈបុគ្គល ដែលវាស់ដោយអនុបាតនៃឥណទានសំណងយឺតលើសពី ៣០ ថ្ងៃ (30+DPD) បានកើនឡើង ៧,០៧% ដែលបង្ហាញថាលទ្ធភាពនៃការប្រើប្រាស់ឥណទាន និងហានិភ័យនៃការខកខានបង់ប្រាក់កម្ចីមានការកើនឡើង។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ស្ថិតក្នុងបរិបទនៃស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចសកល និងក្នុងតំបន់ហាក់មានភាពមិនច្បាស់លាស់ វិស័យហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជារងឥទ្ធិពលដែលនឹងប៉ះពាល់ដល់អត្រាកំណើនក្នុងវិស័យនេះទាបជាងការរំពឹងទុក ខណៈវិស័យនេះបានធ្វើការប្រយ័ត្នប្រយែងនៃការបញ្ចេញឥណទានចាប់តាំងពីក្រោយការគ្រប់គ្រងបាន នៃការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ដោយសារតែអត្រាឥណទានមិនដំណើការកើនឡើង។ជាមួយគ្នានេះ បើយោងតាម CBC គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ ២០២៤ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាចំនួន ៥លាននាក់ កំពុងប្រើប្រាស់កម្ចីពីប្រព័ន្ធធនាគារ ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥៩ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។  ក្នុងចំណោមសមតុល្យឥណទានដែលមាន ៥៩ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ គឺមានឥណទានប្រមាណ ៦០% ត្រូវបានគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ផ្ដល់ទៅឱ្យប្រជាជននៅរាជធានីខេត្តចំនួន ៣ គឺរាជធានីភ្នំពេញ មានអ្នកខ្ចីច្រើនជាងគេរហូតដល់ ១១៩លានរៀល ឬប្រមាណ ២៩,៧ ពាន់លានដុល្លារ ស្មើនឹង ៥០% នៃទំហំឥណទានទូទាំងប្រទេស ដោយមានអ្នកខ្ចីសរុបចំនួន ៦៩ ម៉ឺននាក់។សូមជម្រាបថា គិតត្រឹមឆមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៤ មានអតិថិជនប្រមាណ ៥ លាននាក់ កំពុងប្រើប្រាស់កម្ចីពីប្រព័ន្ធធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងនោះឥណទានអតិថិជនបានកើន ២,៦% ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥៨,៩ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក៕   អត្ថបទ៖ ថុន សុកេតុមាលា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 មន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មថៃ បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលថៃ សង្ឃឹមថា នឹងអាចសម្រេចបាននូវគោលដៅនាំចេញអង្កររបស់ខ្លួនចំនួន ៧លាន ៥សែនតោននៅឆ្នាំនេះ បើទោះបីជាការនាំចេញនៅត្រីមាសទី ១ មានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងក៏ដោយ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ នៅថ្ងៃនេះដោយសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថៃ។  ប្រធាននាយកដ្ឋានពាណិជ្ជកម្មបរទេសរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មថៃ បានលើកឡើង ក្តីរំពឹងនៃការនាំចេញនេះ គឺដោយសារតែ ការលក់ទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក បានបន្តកើនឡើង ហើយក្រសួងនឹងធានាថា ការនាំចេញអង្ករអាចបន្ត ដោយការស្វែងរកកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋាភិបាល រួមទាំងជាមួយប្រទេសចិន ហើយនឹងជំរុញឱ្យមានការនាំចេញទៅកាន់ ទីផ្សារអាហ្វ្រិក។មន្ត្រីខាងលើ បានបន្តថា រដ្ឋាភិបាលថៃ មិនបានកែតម្រូវទិសដៅនាំចេញអង្ករ ៧,៥លានតោនទេ ហើយនៅតែសង្ឃឹមថា វានឹងសម្រេចបាន។ ជាក់ស្តែង ការនាំចេញអង្ករផ្កាម្លិះក្រអូប ទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាទីផ្សារដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសថៃសម្រាប់ផលិតផលនោះ បានកើនឡើង មុននឹងការដាក់ពន្ធថ្មីរបស់អាមេរិក។ប្រទេសថៃ ដែលជាប្រទេសនាំចេញគ្រាប់ធញ្ញជាតិធំជាងគេទី ២ របស់ពិភពលោក បន្ទាប់ពីប្រទេសឥណ្ឌា បានឃើញការធ្លាក់ចុះប្រចាំឆ្នាំចំនួន ៣០% នៃការនាំចេញអង្ករនៅក្នុងត្រីមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២៥ បន្ទាប់ពីមាន ការនាំចេញពីប្រទេសឥណ្ឌា បន្តឡើងវិញ។  សមាគមអ្នកនាំចេញអង្ករថៃ បានបញ្ជាក់ថា ការនាំចេញពេញមួយឆ្នាំ ២០២៥ អាចធ្លាក់ចុះក្រោមការព្យាករណ៍ចំនួន ៧ លាន ៥សែនតោន ប៉ុន្តែអ្នកនាំចេញ កំពុងទទួលបានការបញ្ជាទិញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ឡើងវិញ បន្ទាប់ពីការផ្អាករយៈពេល ៩០ថ្ងៃលើការដាក់ពន្ធថ្មីរបស់អាមេរិក។គួររម្លឹកថា កាលពីឆ្នាំមុន ប្រទេសថៃ បាននាំចេញអង្ករចំនួនជិត ១០លានតោន ដែលមានតម្លៃ ៦ពាន់ ៧រយលានដុល្លារអាមេរិក ដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ជាទីផ្សារធំទី ៣ របស់ខ្លួន បើគិតជា បរិមាណ៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ   

 នាយកដ្ឋានការិយាល័យស្ថិតិវៀតណាម បានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៤ខែ វៀតណាម សម្រេចបានទំហំពាណិជ្ជកម្មជាង ២៧៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដោយទទួលបានអតិរេកពាណិជ្ជកម្មចំនួនជាង ៣,៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយដោយ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកវៀតណាម នៅថ្ងៃនេះ។  នាយកដ្ឋានការិយាល័យស្ថិតិវៀតណាម បានបង្ហាញថា ការនាំចេញ-នាំចូលសរុប របស់វៀតណាម ក្នុងរយៈពេល ៤ខែដំបូង ឆ្នាំ ២០២៥នេះ សម្រេចបានជាង ២៧៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលក្នុងនោះការនាំចេញ មានកំណើន ១៣% និងនាំចូល មានកំណើន ១៨% ជាលទ្ធផលវៀតណាមសម្រេចអតិរេកពាណិជ្ជកម្មចំនួន ៣,៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ប៉ុន្តែចំនួនអតិរេកនេះ មានការធ្លាក់ចុះដល់ទៅ ៦០%។ ទោះបីជាមានលំហូរពាណិជ្ជកម្មខ្លាំងក៏ដោយ អាជ្ញាធរគយវៀតណាម បានរាយការណ៍ពី ភាពស្មុគស្មាញជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរត់ពន្ធ ការក្លែងបន្លំពាណិជ្ជកម្ម ការក្លែងបន្លំ និងការដឹកជញ្ជូនទំនិញខុសច្បាប់ ជាពិសេសនៅតាមផ្លូវសំខាន់ៗ។សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតរបស់វៀតណាម ខណៈដែលប្រទេសចិន គឺជាទីផ្សារនាំចូលធំបំផុតរបស់វៀតណាម ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វៀតណាម បានបន្តដំណើរការឱនភាពពាណិជ្ជកម្មជាមួយដៃគូសំខាន់ៗមួយចំនួន រួមមានប្រទេសចិន កូរ៉េខាងត្បូង និងអាស៊ាន។ សូមជម្រាបថា ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មវៀតណាម អះអាងធ្វើការកែលម្អយន្តការ និងគោលនយោបាយដែលមានស្រាប់ ដើម្បីជំរុញបរិយាកាសម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ឱ្យកាន់តែអំណោយផលសម្រាប់ការនាំចេញ ជំរុញកំណើនការនាំចេញប្រកបដោយនិរន្តរភាព ធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារ ដើម្បីសម្រេចបាននូវទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មប្រកបដោយតុល្យភាពជាមួយដៃគូរបស់វៀតណាម៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ 

 ក្រុមហ៊ុនធំមួយរបស់ចិន ជ្រើសរើសយកកម្ពុជាជាទីតាំងវិនិយោគលើការចម្រាញ់ប្រេងឆៅនៅកម្ពុជា រួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច និងជំរុញដល់ការបង្កើនផលិតភាពនៃផលិតកម្មរបស់កម្ពុជា។នៅថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅវិមានសន្តិភាព សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អនុញ្ញាតឲ្យលោក Zhu Yujiang ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុន Beijing Scitech Holdings Co., Ltd ចូលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាគ្សាការងារ ក្នុងនោះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុន Beijing Scitech Holdings Co., Ltd. បានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនធំមួយរបស់ចិន មានបំណងវិនិយោគលើការចម្រាញ់ប្រេងឆៅនៅកម្ពុជា។ ស្ថិតក្នុងជំនួបនោះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល បានបន្តថា កម្ពុជាតែងមានការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមានជានិច្ច ដែលបានឃើញទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិន-កម្ពុជា កាន់តែរឹងមាំ និងរីកលូតលាស់ខ្លាំងក្លា។ លើសពីនេះ ក្រុមហ៊ុនចិន មានចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការស្វែងរកឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា លើការចម្រាញ់ប្រេងឆៅ និងការផលិតនូវផលិតផលផ្សេងៗ ដែលជាការកែច្នៃចេញពីសំណល់នៃការចម្រាញ់ប្រេងឆៅ ខណៈការវិនិយោគនេះនឹងរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាការជំរុញដល់ការបង្កើនផលិតភាពនៃផលិតកម្មរបស់កម្ពុជាផងដែរ។ ជាការឆ្លើយតប សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានគូរបញ្ជាក់ថា កម្ពុជា តែងតែស្វាគមន៍ចំពោះបណ្ដាក្រុមហ៊ុនវិនិយោគនានា ដែលចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការស្វែងរកឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ បន្ថែមពីលើនេះ សម្តេចមហាបវរធិបតី ក៏បានគូសរំលេចអំពីការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ និងវិធានការនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការលើកទឹកចិត្តដល់បណ្ដាក្រុមហ៊ុន ដែលវិនិយោគលើខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់។  ជាមួយគ្នានេះ ការវិនិយោគលើខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ គឺជាទិសដៅដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជាក្នុងការជំរុញការផលិតនូវផលិតផលពាក់កណ្ដាលសម្រេច ក៏ដូចជាផលិតផលសម្រេច ដើម្បីបម្រើទៅដល់ការផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុក និងសម្រាប់ការនាំចេញទៅតំបន់ និងសកលលោក។ សម្ដេចមហាបវរធិបតី ក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យក្រុមហ៊ុនពិនិត្យ និងពិចារណាក្នុងការវិនិយោគលើខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់នៅកម្ពុជា ព្រមទាំងបន្តផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង និងសិក្សាលម្អិតជាមួយក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធកម្ពុជា ដើម្បីចាប់យកកាលានុវត្តភាពក្នុងការវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ គួរជម្រាបថា កម្ពុជាស្វាគមន៍ចំពោះរាល់ការសម្រេចចិត្តដ៏ឈ្លាសវៃរបស់អ្នកវិនិយោគិនបរទេសទាំងអស់ ជាពិសេសក្រោមម្លប់សន្តិភាពយូរអង្វែងនៅកម្ពុជា ដែលមានបំណងជ្រើសរើសយកកម្ពុជា ជាគោលដៅវិនិយោគដ៏មានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងការចាប់ផ្តើម ឬពង្រីកអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន៕   អត្ថបទ៖ ថុន សុកេតុមាលា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ នេះ សេដ្ឋកិច្ចតំបន់អាស៊ាន+៣ បានប្រឈមនឹងភាពមិនច្បាស់លាស់ខ្ពស់ ដែលជាចម្បងបណ្តាលមកពី ភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងពាណិជ្ជកម្ម។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នៅថ្ងៃនេះ។  នាថ្ងៃទី៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅប្រទេសអ៊ីតាលី លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី ទេសាភិបាល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានអញ្ជើញដឹកនាំគណៈប្រតិភូធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ចូលរួមកិច្ចប្រជុំរួមថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ និងទេសាភិបាលធនាគារកណ្តាលអាស៊ាន+៣ ដោយអង្គប្រជុំបានផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈលើស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុរបស់បណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន+៣ និងលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើ វិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ដោយមានការចូលរួមពី ប្រធានអង្គភាពស្រាវជ្រាវម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន+៣ (AMRO) ប្រធានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) អគ្គលេខារងអាស៊ាន និងនាយករងគ្រប់គ្រងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ផងដែរ។ជាក់ស្តែង សេដ្ឋកិច្ចតំបន់អាស៊ាន+៣ ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ នេះ បានប្រឈមនឹងភាពមិនច្បាស់លាស់ខ្ពស់ ដែលជាចម្បងបណ្តាលមកពី ភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងពាណិជ្ជកម្ម។ ជាការឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ អង្គប្រជុំ បានបង្ហាញជំហរបន្តពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ សំណាញ់សុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុ ការតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទូទាត់ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់។អង្គប្រជុំ ក៏បានឯកភាពលើកកម្ពស់ការអនុវត្តយន្តការពហុភាគី និងប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មផ្អែកលើច្បាប់ បើកចំហ បរិយាបន្ន តម្លាភាព និងសមភាព។ សូមជម្រាបថា ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនោះដែរ លោកជំទាវ ទេសាភិបាល ក៏បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយ ឯកឧត្តម Kenji Okamura នាយករងគ្រប់គ្រង IMF ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរយោបល់លើ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក តំបន់ និងកម្ពុជា ដោយលោកជំទាវ ក៏បានជម្រាបជូនពី បច្ចុប្បន្នភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ទស្សនវិស័យ និងគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការគាំទ្រកំណើន និងការប្រឈមនឹងភាពមិនច្បាស់លាស់នៃភាពតានតឹងពាណិជ្ជកម្ម ខណៈតំណាង IMF បានបញ្ជាក់ពីកិច្ចគាំទ្ររបស់ IMF ចំពោះកម្ពុជា និងជម្រាបជូនពីការពង្រឹងតួនាទីរបស់ IMF ក្នុងការជួយប្រទេសជាសមាជិក ដើម្បីពង្រឹងភាពធននៃសេដ្ឋកិច្ច៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 នៅក្នុងរយៈពេល ៤ខែដើមឆ្នាំ២០២៥ ការនាំចេញស្រូវអង្កររបស់កម្ពុជា សម្រេចបានទឹកប្រាក់ប្រមាណជាង ៩០០លានដុល្លារអាមេរិក។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យចេញផ្សាយដោយ សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា។   សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា អំឡុងពេលនេះ កម្ពុជា រកចំណូលពីការនាំចេញស្រូវ និងអង្ករ សរុប ៩០០លានដុល្លារអាមេរិក ដោយក្នុងនោះ ការនាំចេញអង្ករគ្រប់ប្រភេទ ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ចំនួន ៥៩ប្រទេស និងតំបន់ និងរកចំណូលបាន ២០៩លានដុល្លារអាមេរិក។ ជាមួយគ្នានេះដែរ កម្ពុជា បាននាំចេញស្រូវសរុបបានចំនួនជាង ៣លានតោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួន ៧២៣លានដុល្លារអាមេរិក។ដោយឡែក សម្រាប់អង្ករនាំចេញ គឺមានអង្ករក្រអូបគ្រប់ប្រភេទ នាំចេញបានចំនួន ៧៨%  អង្ករ ស ចំនួន ១៧% និងប្រភេទអង្ករផ្សេងៗប្រមាណ ៥%ទៀត។ បណ្តាប្រទេសក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប ឈរជាទីផ្សារនាំមុខគេ សម្រាប់ការនាំចេញអង្ករររបស់កម្ពុជា ក្នុងរយៈពេល ៤ខែនេះ បើគិតជាទឹកប្រាក់សរុបជាង ១០៦លានដុល្លារអាមេរិក ហើយបន្ទាប់ពីនោះ គឺប្រទេសចិន ជាអ្នកទិញអង្ករកម្ពុជា លំដាប់ទី ២ គិតជាទឹកប្រាក់ ៤១លានដុល្លារអាមេរិក។សូមជម្រាបថា គិតត្រឹមមួយឆ្នាំពេញ ២០២៤ ការនាំចេញស្រូវអង្កររបស់កម្ពុជា សម្រេចបានទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត ២ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះការនាំចេញអង្ករសម្រេចបានជាង ៤៩០លានដុល្លារ និងស្រូវ ជិត ១៥០០លានដុល្លារ៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 នៅដើមសប្តាហ៍នេះ តម្លៃប្រេងឆៅសកល បានធ្លាក់ចុះប្រមាណ ១% បន្ទាប់ពីបណ្តាសមាជិក OPEC+ សម្រេចដំឡើងទិន្នផលប្រេង បង្កជាការព្រួយបារម្ភចំពោះការផ្គត់ផ្គង់ចូលទីផ្សារ ដែលកំពុងតែមិនច្បាស់លាស់។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ នៅថ្ងៃនេះ។  នៅលើទីផ្សារប្រេងសកល ក្នុងសប្តាហ៍ទី ១ ខែឧសភានេះ តម្លៃប្រេងឆៅ Brent របស់អង់គ្លេស ស្ថិតនៅរង្វង់ ៦០ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយបារ៉ែល បន្ទាប់ពីធ្លាក់ចុះ ១,១% ខណៈប្រេងឆៅ West Texas Intermediate របស់អាមេរិក ស្ថិតនៅចន្លោះ ៥៧ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយបារ៉ែល ដែលមានការធ្លាក់ចុះប្រមាណ ១,៣%។ តម្លៃប្រេងឆៅសកល បានបន្តធ្លាក់ចុះ បន្ទាប់ពីឈានដល់កម្រិតទាបបំផុត ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី ៩ ខែមេសា បន្ទាប់ពីអង្គការ OPEC+ បានយល់ព្រមបង្កើនល្បឿនផលិតកម្មប្រេង សម្រាប់រយៈពេល ២ខែជាប់ៗគ្នា ដោយបង្កើនទិន្នផលនៅក្នុងខែមិថុនា ជាង ៤សែនបារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃ។ ការកើនឡើងទិន្នផលប្រេងនៅខែមិថុនា ពីអ្នកផលិតប្រេងទាំង ៨ នៅក្នុងក្រុម OPEC + នឹងធ្វើឱ្យមានការកើនឡើងសរុបសម្រាប់ខែមេសា ឧសភា និងមិថុនា ដល់ ៩សែន ៦ម៉ឺនបារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃ តំណាងឱ្យ ៤៤% នៃគោលដៅកាត់បន្ថយ ២លាន ២សែនបារ៉ែល ដែលបានព្រមព្រៀងគ្នាតាំងពីឆ្នាំ ២០២២។ ប្រភពពី OPEC+ បានប្រាប់រ៉យទ័រថា ក្រុមនេះអាចនឹងបញ្ចប់នូវ ការកាត់បន្ថយទិន្នផលប្រេងដោយស្ម័គ្រចិត្ត នៅចុងខែតុលា ប្រសិនបើសមាជិក មិនធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវ ការអនុលោមតាមកូតាផលិតកម្មរបស់ពួកគេនោះ។ជាមួយគ្នានេះ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត កំពុងជំរុញ OPEC+ ឱ្យពន្លឿនការដំឡើងផលិតកម្មប្រេង ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មសមាជិកប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ និងកាហ្សាក់ស្ថាន ចំពោះការអនុលោមតាមកូតាផលិតកម្មរបស់ពួកគេ។ជាចុងក្រោយ ក្រុមអ្នកវិភាគ បានបញ្ជាក់ថា ទីផ្សារប្រេង កំពុងដោះស្រាយជាមួយនឹង ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃតម្រូវការ ចំពេលមានហានិភ័យពន្ធគយរបស់អាមេរិក៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ