អង្គការសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ហៅកាត់ថា O.E.C.D បានព្យាករថាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល អាចសម្រេចបានក្នុងកម្រិតមធ្យម ២,៩% នៅឆ្នាំនេះ ហើយថមថយទៅរក ២,៧% នៅឆ្នាំ ២០២៤ មុនពេលកើនឡើងនៅឆ្នាំ ២០២៥ ដល់ ៣%។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ដោយ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ នៅថ្ងៃនេះ។ អង្គការខាងលើ បានបង្ហាញថា សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក នឹងថយចុះបន្តិចនៅឆ្នាំក្រោយ ប៉ុន្តែហានិភ័យនៃការធ្លាក់ចុះដ៏លំបាកនេះ បានថមថយហើយ បើទោះបីជាមាន កម្រិតបំណុលខ្ពស់ និងភាពមិនច្បាស់លាស់លើអត្រាការប្រាក់ក៏ដោយ។ អង្គការ OECD បានព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងធ្លាក់ចុះពី ២,៤% នៅឆ្នាំនេះទៅ ១,៥% នៅឆ្នាំក្រោយ ខណៈហានិភ័យនៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅតែមាន ដោយសារទីផ្សារលំនៅដ្ឋានចុះទន់ខ្សោយ តម្លៃប្រេងខ្ពស់ និងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីយឺត។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន ក៏ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្លាក់ចុះផងដែរ ខណៈពេលដែលវាជួបជាមួយនឹងបញ្ហាអចលនទ្រព្យដែលកំពុងធ្លាក់ចុះ ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ សន្សំកាន់តែច្រើន នៅពេលប្រឈមមុខនឹងភាពមិនច្បាស់លាស់។ ជាមួយគ្នានេះ កំណើនរបស់ចិន ត្រូវបានគេមើលឃើញថា នឹងធ្លាក់ចុះពី ៥,២% នៅឆ្នាំនេះ ទៅ ៤,៧% នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ មុនពេលធ្លាក់ចុះបន្ថែមទៀតនៅឆ្នាំ ២០២៥ ដល់ ៤,២% តាមការព្យាករណ៍របស់ OECD។ជាចុងក្រោយ OECD បានព្រមានថា ដោយសារតែកម្រិតខ្ពស់នៃហិរញ្ញប្បទានធនាគារនៅក្នុងតំបន់អឺរ៉ូ ផលប៉ះពាល់ពេញលេញនៃការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ នៅតែមិនច្បាស់លាស់ ហើយអាចដាក់បន្ទុកលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល ច្រើនជាងការរំពឹងទុក៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា បច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ FinTech ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការលើកកម្ពស់បរិយាប័ន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងប្រតិបត្តិការទូទាត់ឌីជីថលនៅកម្ពុជា ហើយដោយទទួលស្គាល់ពីសក្តានុពលនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក៏ផ្តល់នូវគោលនយោបាយអំណោយផល និងបទប្បញ្ញត្តិ ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអនុម័ត Fintech ការច្នៃប្រឌិត និងការប្រកួតប្រជែង ដោយការសម្រេចទៅបាន វាទាមទារការប្តេជ្ញាចិត្ត និងការសហការគ្នារវាងភាគីពាក់ព័ន្ធ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ការអនុម័តបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យផ្សេងៗ កំពុងពន្លឿនក៏ដោយ ក៏មានបញ្ហាប្រឈមដែល ត្រូវដោះស្រាយ ដើម្បីឱ្យ ប្រទេសកម្ពុជា ទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពេញលេញនៃ ការរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យានេះ ដោយលោកជំទាវបណ្ឌិត លើកឡើងបញ្ហាប្រឈមចំនួន ៣ រួមមាន ការយល់ដឹងមានកម្រិតនៃអក្ខរកម្មឌីជីថលដោយបុគ្គល និងអាជីវកម្ម, ការបង្កើតក្របខណ្ឌបទប្បញ្ញត្តិសមស្រប ដើម្បីឱ្យមានតុល្យភាពរវាងការច្នៃប្រឌិត និងស្ថិរភាព និងចុងក្រោយគឺ តម្រូវការសម្រាប់ការពង្រីកវិសាលភាពនៃអត្តសញ្ញាណឌីជីថលជាតិ ជាការគាំទ្រហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្នុងវិស័យផ្សេងៗ។ លោកជំទាវ ជា សិរី បន្តថា កិច្ចប្រជុំ CamTech ២០២៣ នឹងផ្តល់នូវវេទិការួមបញ្ចូលគ្នាមួយ សម្រាប់អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយ និយ័តករ អាជីវកម្ម និងអ្នកបច្ចេកវិទ្យាពីផ្នែកផ្សេងៗ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីការអភិវឌ្ឍន៍ថ្មីៗនៃ បច្ចេកវិទ្យានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងពិភពលោក និងការកើនឡើងនូវ សារៈសំខាន់ ឱកាស និងបញ្ហាប្រឈម ក្នុងការរៀបចំសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងយុគសម័យឌីជីថល។ លោក ប៉ិល រ៉េម៉ីស៊ីសុផន ប្រធានសមាគមសហព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកវិទ្យានៃកម្ពុជា ក៏បានថ្លែងដែរថា CamTech Summit 2023 ជាកម្មវិធីលើកទី៤ និងជាពេលវេលាដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលនឹងទទួលបាននូវ ឌីជីថលភាវូបនីយកម្ម ការរួមបញ្ចូល និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយប្រទេជិតខាងជុំវិញ តំបន់មេគង្គ អាស៊ាន និងលើសពីនេះទៅទៀត ប្រកបដោយទំនាក់ទំនង ការតភ្ជាប់ និងការច្នៃប្រឌិតជាងមុន។ សូមជម្រាបផងដែរថា ចាប់តាំងពីការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបាគង ក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០មក បច្ចុប្បន្ននេះ មានសមាជិកបាគងចំនួន ៧១ បានចូលរួមនៅក្នុងប្រព័ន្ធ ជាមួយនឹងអតិថិជនជាង ១០ លាននាក់ ហើយប្រតិបត្តិការសរុបមានចំនួន ៦៣លានដង៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា និងរូបភាព៖ អ៊ិន អាត   

 តាមសំណើសុំវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនឯកជន ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា នៅថ្ងៃទី ៣០នេះ CDC បានសម្រេចចេញវិញ្ញាបនបត្រចុះបញ្ជី គម្រោងវិនិយោគ ជូនដល់ក្រុមហ៊ុនដូចខាងក្រោម៖ គម្រោងវិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតក្រណាត់ ដែលមានទីតាំងវិនិយោគស្ថិត នៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងទុនវិនិយោគប្រមាណ ៨,២ លានដុល្លារអាម៉េរិក និងអាចបង្កើតការងារបានចំនួន ៣២៦កន្លែង។គម្រោង វិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតកាបូបគ្រប់ប្រភេទ ដែលមានទីតាំងវិនិយោគស្ថិតនៅក្នុង តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ស្ថិតនៅខេត្តស្វាយរៀង ក្នុងទុនវិនិយោគប្រមាណ ៧,៣ លានដុល្លារអាម៉េរិក និងអាចបង្កើតការងារបានចំនួន ១.២៤៥ កន្លែង។គម្រោងវិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិត ដើមគ្រីស្មាស់ និងសម្ភារៈលំអដើមគ្រីស្មាស់ ដែលមានទីតាំងវិនិយោគស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ស្វាយរៀង ក្នុងទុនវិនិយោគ ៦លានដុល្លារអាម៉េរិក និងអាចបង្កើត ការងារបានចំនួន ៥៣៦ កន្លែង។ គម្រោង វិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតដើមណូអែល អំពូលភ្លើងលម្អដើមណូអែល សម្ភារៈតុបតែងលម្អដើមណូអែល និងវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ ដែលមានទីតាំង វិនិយោគស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ខេត្តស្វាយរៀង ក្នុងទុនវិនិយោគប្រមាណ ៥,៨លានដុល្លារអាម៉េរិក និងអាចបង្កើតការងារបានចំនួន ៥០០កន្លែង។ គម្រោងវិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតក្តារប៉ាកេ ក្តារបន្ទះ គ្រឿងតុបតែងពីឈើ និងគ្រឿងសង្ហារិមគ្រប់ប្រភេទ ដែលមានទីតាំងវិនិយោគស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ក្រុងព្រះសីហនុ ក្នុងទុនវិនិយោគ ៣លានដុល្លារអាម៉េរិក និង អាចបង្កើតការងារបានចំនួន ២១៣កន្លែង។ គម្រោងវិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតផលិតផលឈើ (ក្តារប៉ាកេ ក្តារបន្ទះ និងក្តារផ្សេងៗ) ដែលមានទីតាំងវិនិយោគស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ក្រុងព្រះសីហនុ ស្ថិតនៅខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងទុនវិនិយោគប្រមាណ ១,៤លានដុល្លារអាម៉េរិក និងអាច បង្កើតការងារបានចំនួន ៣២០កន្លែង។ គម្រោងវិនិយោគបង្កើតរោងចក្រផលិតស៊ុមទ្វារ ស៊ុមបង្អួច និងជ្រីធ្វើអំពីឈើ ដែលមានទីតាំងវិនិយោគស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស តាយសេង បាវិត ស្ថិតនៅខេត្តស្វាយរៀង ក្នុងទុនវិនិយោគប្រមាណ ១,២លានដុល្លារអាម៉េរិក និង អាចបង្កើតការងារបានចំនួន ៣៣០កន្លែង។  អត្ថបទ៖ ម៉ៅ ចរិយា រូបភាព៖ ឯកសារ   

 អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុថៃ បានបញ្ជាក់ថា ការព្យាករណ៍កំណើនសេដ្ឋកិច្ចពីមុនរបស់ប្រទេសថៃ ២,៧% សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣ នឹងធ្លាក់ចុះជាងការរំពឹងទុក ដោយសារកំណើនក្នុងត្រីមាសទី ៣ ខ្សោយជាងការរំពឹងទុក។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗជាច្រើន នៅថ្ងៃនេះ  ប្រទេសថៃ ដែលជា សេដ្ឋកិច្ចធំទី ២ របស់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានកំណើនយឺតជាងការរំពឹងទុក ១,៥% នៅក្នុងត្រីមាសទី ៣ ចាប់ពីខែកក្កដាដល់ ខែកញ្ញា ធៀបនឹងឆ្នាំមុន ដែលជាកំណើនយឺតបំផុតនៅឆ្នាំនេះ ដោយសារការធ្លាក់ចុះនៃការនាំចេញ និងការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុថៃ បានថ្លែងថា សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៤ ក្រសួង កំពុងមានគោលដៅសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ជាង ៣% ហើយក្រសួងនឹងព្យាយាមជំរុញឱ្យកាន់តែច្រើន ជាមួយនឹងវិធានការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នាពេលខាងមុខ។ ការព្យាករណ៍បច្ចុប្បន្នរបស់ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុថៃ គឺកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ២,៧% នៅឆ្នាំ ២០២៣ និងកំណើន ៣,២% នៅឆ្នាំ ២០២៤។ដោយឡែក ការព្យាករណ៍ពីស្ថាប័នអន្តរជាតិ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់ថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសថៃ នឹងកើនឡើង ២,៧% នៅឆ្នាំនេះ និង ៣,៦% នៅឆ្នាំក្រោយ ជំរុញដោយ ភាពប្រសើរឡើងនៃតម្រូវការខាងក្រៅ និងបន្តកំណើនរឹងមាំក្នុងការចំណាយប្រើប្រាស់ឯកជន។ IMF បានបញ្ជាក់ថា គោលជំហរគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុបច្ចុប្បន្នរបស់ប្រទេសថៃ គឺសមស្រប ប៉ុន្តែធនាគារកណ្តាលថៃ គួរតែត្រៀមខ្លួន ដើម្បីរឹតបន្តឹងជំហររូបិយវត្ថុបន្ថែមទៀត ប្រសិនបើហានិភ័យអតិផរណាពីវិបត្តិខាងក្រៅ ឬគោលនយោបាយក្នុងស្រុក កើតឡើង។សូមជម្រាបថា ធនាគារកណ្តាលថៃ ក៏កំណត់គោលនយោបាយដោយផ្តោតលើ ការរក្សាអតិផរណា ឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រង និងការលើកកម្ពស់ការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចដោយរលូន៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់សិង្ហបុរី ត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើងរង្វង់ ១% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣នេះ ដោយសារតម្រូវការសកលធ្លាក់ចុះ បណ្តាលឱ្យការនាំចេញចុះខ្សោយ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយនៅលើ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ នៅថ្ងៃនេះ។  ការព្យាករណ៍ដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព ចេញផ្សាយដោយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មសិង្ហបុរី បន្តបង្ហាញថា GDP នៅត្រីមាសទី ៣ បានកើនឡើង ១% ធៀបនឹងពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំមុន។ បើគិតជារួម ដំណើរការនៃសេដ្ឋកិច្ចសិង្ហបុរី ក្នុង ៣ត្រីមាសដើមឆ្នាំ កើនឡើង ០,៧% ធ្វើឱ្យការព្យាករណ៍កំណើន GDP ឆ្នាំ ២០២៣ សម្រាប់សិង្ហបុរី ត្រូវបានរួមតូចមកនៅត្រឹមប្រហែល ១%។ សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៤ កំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នឹងចូលមកក្នុងអត្រា ១% ទៅ ៣% ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកសំខាន់ៗ ត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងកើនឡើងបន្តិចម្តងៗនៅក្នុងឆមាសទី ២ ឆ្នាំ២០២៤។ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មសិង្ហបុរី បានបន្ថែមថា ដោយសារតម្រូវការខាងក្រៅធ្លាក់ចុះ វិស័យផលិតកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មរបស់សិង្ហបុរីដូចជា វិស្វកម្មភាព និងការដឹកជញ្ជូន ទំនងជានៅខ្សោយសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣ ដោយបន្ថែមថា ការងើបឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់នៃ ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវអាកាស និងទេសចរណ៍ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងគាំទ្រដល់ កំណើននៃវិស័យផ្សេងៗ ដូចជា ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស និងកន្លែងស្នាក់នៅ។ សូមបន្ថែមថា សេដ្ឋកិច្ចវិទូក្នុងវិស័យឯកជននៃប្រទេសសិង្ហបុរី បានកាត់បន្ថយការព្យាករណ៍សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសសិង្ហបុរី ក្នុងឆ្នាំនេះ មកត្រឹម ១% ពោលគឺធ្លាក់ចុះពីការព្យាករណ៍ កាលពីដើមខែមិថុនា ដែលមាន ១,៤%។ការធ្លាក់ចុះនៃកំណើនសកល ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាហានិភ័យធ្លាក់ចុះកំពូល ដោយអ្នកសេដ្ឋកិច្ចសិង្ហបុរី ក៏លើកឡើងពីសម្ពាធអតិផរណា និងការធ្លាក់ចុះនៃកំណើននៅក្នុងប្រទេសចិនផងដែរ៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងអង្គការយូអិនអេស្កាប់ នឹងបន្តសហការគ្នាកែលម្អ និងជំរុញបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា តាមរយៈការចែករំលែកទស្សនៈ និងបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងបានមកពី ស្ថាប័នអន្តរជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ។  ឯកឧត្តម យឹម លាត ទេសាភិបាលរងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ស្វាគមន៍ គណៈកម្មការគោលនយោបាយម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរបស់អង្គការយូអិនអេស្កាប់ ដែលបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការបន្តកែលម្អ និងជំរុញបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។ឯកឧត្តម បន្តថា ដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សា គឺជាឱកាស និងវេទិកាដ៏ល្អ សម្រាប់អ្នកជំនាញហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់នៅទូទាំងសកល អាចចែករំលែកទស្សនៈ និងបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែង ដើម្បីកែលម្អបន្ថែមទៀតនូវបរិយាប័ន្នហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។ លោកស្រី Rupa Chandra នាយកផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ និងនវានុវត្តន៍នៃ អង្គការយូអិនអេស្កាប់ បានលើកឡើងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សានេះ គឺដើម្បីឱ្យ អ្នកចូលរួម មើលឃើញពីវិធានការគោលនយោបាយប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត ស្តីពីបរិយាប័ន្នហិរញ្ញវត្ថុ ដែលកំពុងអនុវត្តជាក់ស្តែង និង ការផ្លាស់ប្តូរចំណេះដឹងរវាង អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយ។ លើសពីនេះ ការណ៍នេះ នឹងមានការចែករំលែកគ្នាពី ការអនុវត្តល្អៗ និងមេរៀនដែលទទួលបានពីការស្រាវជ្រាវ គោលនយោបាយច្នៃប្រឌិត និង គំនិតផ្តួចផ្តើមដែលមានសក្តានុពល សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍បន្ថែមទៀត ជាពិសេសលើកកម្ពស់ស្រ្តី និងសហគ្រិន នៅក្នុងបរិយាប័ន្នហិរញ្ញវត្ថុ។ ជាចុងក្រោយ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានលើកឡើងថា បរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច កាត់បន្ថយវិសមភាព និងកាត់បន្ថយអត្រាភាពក្រីក្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល ដោយសមិទ្ធិផលមួយចំណែក គឺជាលទ្ធផលដែលកើតចេញពី កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ធនាគារជាតិ ជាមួយនឹងការសម្របសម្រួលពី សមាគម អ្នកផ្តល់សេវាហិរញ្ញវត្ថុ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដែលបានចូលរួមជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងការពន្លឿនបរិយាប័ន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងការការពារអ្នកប្រើប្រាស់នៅកម្ពុជា៕   អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ អ៊ិន អាត  

 ចំណាប់អារម្មណ៍នេះ ត្រូវបានបង្ហាញឡើងនៅក្នុងទស្សនកិច្ចគណៈប្រតិភូធុរកិច្ច និងវិនិយោគិនកម្ពុជាទៅសហរដ្ឋអាមេរិក” ដែលបានប្រព្រឹត្តិទៅចាប់ពីថ្ងៃទី០៧ ដល់ថ្ងៃទី ១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ នៅទីក្រុងឡុងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។  បេសកកម្មនេះ បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូកម្ពុជាចំនួនជាង ៩០នាក់ ចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍ និងសកម្មភាពផ្សេងៗ នៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលរួមមាន ពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្ម និងសន្និសីទ ធុរកិច្ច ពិធីអបអរសាទរខួបទី៧០នៃទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិកម្ពុជា ទស្សនកិច្ចកំពង់ផែនៃទីក្រុងឡុងប៊ិច ទស្សនកិច្ចនៅផ្សារ ទំនើបអាស៊ី សិក្ខាសាលាអប់រំស្តីពីតម្រូវការសំខាន់ៗ និងបែបបទពាក់ព័ន្ធក្នុងការនាំផលិតផលកសិកម្ម និងចំណីអាហារ ទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាលទ្ធផល សមិទ្ធផលសំខាន់ៗជាច្រើនត្រូវ បានសម្រេចក្នុងការចូលរួមពីអ្នកទស្សនាលើសពី ៥០០នាក់ ក្នុងកម្មវិធីពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងសន្និសីទធុរកិច្ច ជាមួយ នឹងក្រុមហ៊ុនដាក់តាំងផលិតផលជាង ៥០ស្តង់ ដែលមានអាជីវកម្ម និងផលិតផលផ្សេងៗដូចជា ផ្លែឈើស្រស់ និងកែច្នៃ ស្វាយចន្ទី គ្រឿងទេស គ្រឿងសម្អាង គ្រឿងតំហែទាំខ្លួនប្រាណ ទឹកមាត់ត្រចៀកកាំ និងប្រតិបត្តិករក្នុង សេវាភស្តុភារកម្ម ។   ដោយឡែក ផលិតផលជាច្រើនដែលបានដាក់តាំងបង្ហាញ ត្រូវបានលក់ចេញស្ទើរតែទាំង អស់នៅអំឡុង និងបន្ទាប់ពីព្រឹត្តិការណ៍ពិព័រណ៍ត្រូវបានបញ្ចប់។ផ្សារទំនើបអាស៊ីមួយដែលមានឈ្មោះថា ហ្សីនហ្វា (Shun Fat Supermarket) មានសាខាចំនួន២៦ នៅរដ្ឋ កាលីហ្វ័រញ៉ា ណេវ៉ាដា និងតិចសាស់ បានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ និងជំហរយ៉ាងច្បាស់លាស់ក្នុងការទទួល ផលិតផលកសិកម្មកែច្នៃ និងផលិតផលចំណីអាហារពីកម្ពុជាតាមរយៈការរៀបចំរបស់សមាគម IDI។ប្រតិភូមួយចំនួនបានធ្វើការសម្រេចចិត្តដ៏ច្បាស់លាស់ ក្នុងការបញ្ចូលដើមទុនបន្ថែមដើម្បីវិនិយោគក្នុងការធ្វើឲ្យ ប្រសើរឡើងនូវសមត្ថភាពនាំចេញរបស់ខ្លួន ដូចជាការធ្វើពិពធកម្មលើផលិតផលផ្លែស្វាយ និងមៀន ការបង្កើត សេវាកម្មឃ្លាំងស្តុក ការកែលម្អផលិតផលគ្រឿងសំអាង និងតំហែទាំខ្លួនប្រាណ និងការកែច្នៃផ្លែឈើសស្ងួតជាដើម។ លោកបណ្ឌិត ហោ សេរីវឌ្ឍន៍ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសមាគម IDI និងក្រុមហ៊ុន IDC បានមានប្រសាសន៍ថា “តាម រយៈការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការគាំទ្រយុទ្ធសាស្ត្ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធក្នុងការជំរុញការនាំចេញកសិផល និងផលិតផលចំណីអាហារ សមាគម IDI បានរៀបចំដំណើរទស្សនកិច្ចនេះឡើង ដើម្បីបង្កើតឱកាសជួបអ្នកបញ្ជាទិញ, បង្កើនការយល់ដឹង និងបទពិសោធន៍ដល់ម្ចាស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមអំពីតម្រូវការមូលដ្ឋាន និងលក្ខខណ្ឌកត្តិយុត្តពាក់ព័ន្ធនឹងការនាំចេញ ក៏ដូចជាស្តង់ដារនៃការផលិត ស្តង់ដារអនាម័យ និងការវេចខ្ចប់ផលិតផលចំណីអាហារ សំដៅជំរុញការនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិក"។  បើយោងតាមស្ថិតិក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំទីពីរ របស់កម្ពុជា ជាមួយនឹងទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីចំនួន ៤,៣៥៥ លានដុល្លារក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ ២០២៣។ ផលិតផល សំខាន់ៗរបស់កម្ពុជាដែលនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិកមានដូចជា សម្លៀកបំពាក់ ទំនិញផលិតពីស្បែក ទំនិញធ្វើដំណើរ កាបូប គ្រឿងម៉ាស៊ីន ឧបករណ៍ អគ្គិសនី និងស្បែកជើង។  កម្ពុជាបាននាំចូលពីសហរដ្ឋអាមេរិកវិញនូវយានយន្ត គ្រឿង ចក្រ គ្រឿងយន្ត ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ និងផលិតផល ឱសថ។ លោកបណ្ឌិត ហោ សេរីវឌ្ឍន៍ បន្ថែមថា “សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាទីផ្សារចម្បងមួយដែលកំពុងធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជា នឹងនៅតែបន្តជាគោលដៅនាំចេញដ៏សំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា។ យើងសង្ឃឹមថា តាមរយៈទស្សនកិច្ចកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ និងទស្សនកិច្ចលើកនេះ យើងនឹងចាប់ផ្តើមឃើញបណ្តើរៗ នូវកសិផល និងផលិតផលចំណីអាហារសក្តានុពលមួយចំនួននៅលើបញ្ជីផលិតផលនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែល សមិទ្ធផលនេះនឹងចូលរួមបង្កើននូវបរិមាណផលិតកម្ម និងប្រាក់ចំណូលសម្រាប់កសិករ និងអ្នកនាំចេញកម្ពុជា”។ ក្នុងនាមជាដៃគូក្នុងការរៀបចំទស្សនកិច្ចនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ឈៀង វណ្ណមុនិណ្ឌ នាយកប្រតិបត្តិសហគ្រិនខ្មែរ បានមាន ប្រសាសន៏ថា "កន្លងមក សហគ្រិនខ្មែរ បានគាំទ្រដល់កម្មវិធីមួយចំនួនដែលបានរៀបចំដោយ សមាគមន៏ IDI រួមមាន សិក្ខាសាលាស្តីពីការនាំចេញក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២, ដំណើរប្រតិភូធុរកិច្ចកម្ពុជាទៅសហរដ្ធអាមេរិក ២ដង ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ដែលលើកទីមួយបានរៀបចំឡើងក្នុងខែមិនា, និងលើកទី២បានបញ្ចប់ទៅថ្មីៗនេះក្នុងខែវិច្ឆិកា។ សហគ្រិនខ្មែរចូលរួមក្នុង សកម្មភាពនេះក្នុងគោលបំណងគាំទ្រដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជា ឲ្យសម្រេចបាននូវគោលដៅក្នុងការនាំ ចេញ តាមរយៈការតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងម្ចាស់អាជីវកម្មក្នុងស្រុក និងអ្នកបញ្ជាទិញក្រៅប្រទេស ក៏ដូចជាវិនិយោគិននាៗ ក្នុងទីផ្សារសក្តានុពល"។ សមាគម IDI នឹងដាក់ឲ្យដំណើរការនូវ "កម្មវិធីច្រកពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិតែមួយ" ជាមួយនឹងការបើកការិយាល័យតំណាង របស់ខ្លួននៅទីក្រុងឡុងប៊ិច ដើម្បីផ្តល់ការគាំទ្រ និងផ្តល់ប្រឹក្សានៅទីផ្សារអាមេរិកដោយផ្ទាល់ដល់ធុរជនកម្ពុជា និងធុរជន សហរដ្ឋអាមេរិកដែលកំពុងស្វែងរកការធ្វើអាជីវកម្មនៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរសមាគម ក៏នឹងគ្រោងរៀបចំបេសកកម្មធុរកិច្ច ស្រដៀងគ្នានេះដែរនៅឆ្នាំក្រោយ ទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេសផ្សេងៗទៀតដែលរួមមានអូស្ត្រាលី កាណាដា បារាំង ជប៉ុន និង កូរ៉េ ហើយក៏គ្រោងនឹងរបៀបចំម្តងទៀតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ៕  អត្ថបទ៖ ម៉ៅ ចរិយា រូបភាព៖ អ៊ិន អាត   

 ពលរដ្ឋប្រកបរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ មានចិត្តសប្បាយរីករាយ ខណះមុនបំណាច់ឆ្នាំ២០២៣ រាជរដ្ឋាភិបាល បានជំរុញឲ្យអនុវត្ត របរសន្តិសុខសង្គម បុគ្គលស្វ័យនិយោជ ឬអ្នកសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដើម្បីធ្វើការយ៉ាងឲ្យពួកគាត់ទទួលបានរបបថែទាំសុខភាព និងកិច្ចគាំពារសង្គម។ ដូចេនះ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣ ដល់ឆ្នាំ ២០២៨ អ្នកដែលកំពុងរកស៊ីក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនឹងត្រូវបានរំកិលឱ្យចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចដែលស្ថិតក្រោមការគាំទ្ររបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។ប្រទេសកម្ពុជាមានសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធច្រើនណាស់នៅក្នុងប្រទេស  អ្នកប្រកបក្រៅប្រព័ន្ធនេះ មានដូចជា អ្នកលក់កាហ្វេ អ្នកលក់ចាបហួយ អ្នកលក់មីឆាតាមចិញ្ចឹមផ្លូវ អ្នកលក់បាយក្តី និងអ្នករត់ម៉ូតូឌុបក្តី ។ ថ្វីត្បិតតែសកម្មភាពអ្នកប្រកបរបរ ក្រៅប្រព័ន្ធមិនបានចុះបញ្ជី ក៏ប៉ុន្តែក៏បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេស ជាតិ  គឺការលើកស្ទួយកម្រិតជីវភាពគ្រួសារតែម្តង ហើយក៏បានចូលរួមចំណែកមួយផ្នែកក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។  លោកស្រី ចាម ចិន្តា ជាអ្នកប្រកបមុខរបរលក់បាយចល័តនៅរាជធានីភ្នំពេញ បានឲ្យដឹងថា មុខរបរលោកស្រីសព្វថ្ងៃនេះ ចំណាយដើមតិច ចំណូលក៏បានតិចដូចគ្នា លក់១ថ្ងៃហូប១ថ្ងៃតែប៉ុណ្ណោះ ។ លោកស្រី បន្តថា រាល់មុខទំនិញមានសភាពឡើងថ្លៃ ក្នុងចំណោមនោះផងដែល អង្ករឡើងថ្លៃជាងគេ ស្របពេលដែល លោកស្រី ជាអ្នកលក់បាយផងនោះ ក្នុង១ព្រឹក លោកស្រី លក់អស់ត្រឹម១០គីឡូប៉ុណ្ណោះ ក្នុង១ប្រអប់បាយតម្លៃលក់បានតែ ៣ពាន់ទៅ៣ពាន់៥រយរៀល។ ខណះ គ្រួសារលោកស្រី ក៏បានខ្ចីកម្ចីធនាគារ៤៥០០$ ដើម្បីបន្តរការសិក្សារបស់កូន។  លោកស្រី ចាម ចិន្តា បន្ថែមទៀតថា ប្រសិនជារាជរដ្ឋាភិបាល គិតគូរប្រជាពលរដ្ឋអ្នកដែលប្រកបមុខរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោកស្រីសំណូមពរឲ្យទំនិញចុះថ្លៃជាងនេះបន្តិច។  លោកស្រី យឹម វណ្ណា ជាអ្នកប្រកបមុខរបរលក់ពងមាន់ពងទាស្រែ នៅរាជធានីភ្នំពេញ បានលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្ននេះលោកស្រី ចំណាយដើមទុនប្រមាណជា១០លានរៀល បើធៀបទៅនិងប៉ុន្មានឆ្នាំមុនដើមមុនចំណាយត្រឹមតែ២០ ម៉ឺនរៀលប៉ុណ្ណោះ។ ម៉្យាងទៀត លោកស្រីក៏បានខ្ចីលុយធនាគាមួយចំនួន ដើម្បីយកមកពង្រីកមុខរបររបស់ខ្លួនបន្ថែមផងដែល។ លោកស្រី បន្តថា ស្ថានភាពសព្វថ្ងៃនេះ ក្នុង១ថ្ងៃលោកស្រីលក់ពងមាន់ និងពងទាអស់៥ដំ ក្នុង១ដុំមាន៣០០គ្រាប់ ស្មើ១៥០០គ្រាប់។ លោកស្រីបន្ថែមទៀតថា សព្វថ្ងៃនេះពងមាន់ និងពងទា មានការកាត់បន្ថយច្រើន ដោយសារកង្វះការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុក និងនាំចូលពីក្រៅច្រើន ដែលនាំឲ្យពងមាន់ឬពងទា ក្នុងស្រុកលក់បានតម្លៃធូរថ្លៃ។ ទន្ទឹមនិងនោះ លោកស្រី ភាណ សោភ័ណ នាយិកាអង្គការអុកស្វាម បានឲ្យដឹង នៅក្នុងកម្មវិធី ទិវាអន្តរជាតិអ្នកលក់ដូរតាមដងផ្លូវ ១៤វិចិ្ឆកា លើកទី១១ ថា អ្នកលក់ដូរតាមដងផ្លូវ គឺជាកំលាំងពលកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ឬបុគ្គលស្វ័យនិយោជដែលបានចូលរួមចំនែកក្នុងការបង្កើតសេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់ និងបានស្រូបយកកំលាំងពលកម្មទូរទាំងប្រទេស ជាពិសេសបានកាត់បន្ថយការចំណាកស្រុកដោយប្រថុយប្រថាន។ គួររំលឹកបន្តិចថា ក្នុងឱកាសដែល សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញជាអធិបតី ប្រកាសដាក់ឲ្យដំណើរការជាផ្លូវការ នៃយុទ្ធសាស្ត្រជាតិ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨ កាលថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ សណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ ។ សម្ដេចធិបតី បានថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបអាជីវកម្មប្រចាំថ្ងៃត្រូវបានបែងចែកជា៣គោលដៅ រួមមាន៖ គោលដៅក្រៅប្រព័ន្ធ គោលដៅនៃការអនុវត្តសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ និងគោលដៅសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ។ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបអាជីវកម្មនៅសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ រាជរដ្ឋាភិបាលពិបាកក្នុងការទទួលព័ត៌មានពីពួកគាត់ ដូច្នេះទើបរាជរដ្ឋាភិបាលលើកទឹកចិត្តដល់ពួកគាត់ឱ្យចុះបញ្ជីមកក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន និងផ្ដល់ការជួយទំនុកបម្រុងពីគោលនយោបាយគាំពារនានា។ សម្តេចធិបតី បានលើកឡើងថា «សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ» មានន័យថា ប្រព័ន្ធនៃការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ឬការដោះដូរទំនិញ និងសេវា ដែលច្បាប់មិនតម្រូវឱ្យចុះបញ្ចី។ សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធផ្តល់នូវការបង្កើតមុខរបរការងារធ្វើ និងប្រាក់ចំណូល ប៉ុន្តែអាចបង្កឱ្យមានផលវិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងបរិស្ថានសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ ការប្រមូលពន្ធជាដើម។ ការរៀបចំចុះបញ្ជីអ្នកប្រកបការងារ និងមុខរបរផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ បុគ្គលស្វ័យនិយោជន៍នេះ គឺធ្វើឡើងតាមគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត គ្មានការបង្ខិតបង្ខំឡើយ។ អ្វីដែលក្រសួង/ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវធ្វើនោះ គឺការខិតខំបង្ហាញអំពីការគាំពារសង្គម ការផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍នានា និងការអនុគ្រោះមួយចំនួន ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបានឃើញ ហើយអាចស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមចុះបញ្ជីជាបន្តបន្ទាប់។ ជំរុញការធ្វើអន្តរកាលពីសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធទៅសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ សម្រាប់រយៈពេលមធ្យម និងវែង ដើម្បីកាត់បន្ថយបន្តិចម្ដងៗនូវទំហំនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ បង្កើនការគាំពារដែលផ្អែកលើភាគទាន ព្រមទាំងបង្កើនចំណូល និងការចូលរួមចំណែកក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។   សូមជម្រាបថា នៅកម្ពុជា ប្រជាជនមានការងារធ្វើ មានចំនួនសរុបជិត ៧.៩លាននាក់ (យោងតាមអង្កេតកម្លាំងពលកម្ម ឆ្នាំ២០១៩ ) ក្នុងនោះប្រជាជនមានការងារធ្វើក្នុងប្រព័ន្ធ មានចំនួនជិត១.៧លាននាក់ ឬ២១.៥ នៃប្រជាជនមានការងារធ្វើសរុប។ ដោយឡែក ប្រជាជនមានការងារធ្វើជិត ៦.២លាននាក់ផ្សេងទៀត ធ្វើការក្នុងវិស័យក្រៅប្រព័ន្ធ៕ អត្ថបទ: ថុន សុកេតុមាលា រូបភាពៈ អ៊ិន អាន និងឯកសារ   

ធនាគារពិភពលោក បន្ទាបការព្យាករណ៍កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា មកនៅត្រឹម ៥.៤% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣នេះ ខណៈរាជរដ្ឋាភិបាល មើលឃើញពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ថានឹងកើនដល់ ៦.៦ភាគរយ ដែលបានមកពីការជំរុញពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងវិស័យសំខាន់បន្ថែម។សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣នេះ ក្នុងសន្និសីទចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៣ បានបង្ហាញក្ដីរំពឹងថា កម្ពុជានឹងសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងអត្រា ៥.៦ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២៣ និងបន្តនូវកំណើនកាន់តែលឿននៅឆ្នាំ ២០២៤ ជាមួយនឹងអត្រាកំណើន ៦.៦ ភាគរយ ។ សម្តេចធិបតីមានប្រសាសន៍ថា៖«ជាមួយនិងការដាក់ចេញគោលនយោបាយអាទិភាពនិងការអនុវត្តវិធានការគន្លឹះនិងវិធានការមុតស្រួចនានាដែលត្រូវបានដាក់ចេញកន្លងមកនិងវិធានការបុរេសកម្មផ្សេងៗ នាពេលខាងមុខកម្ពុជារំពឹងថា នឹងសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងអត្រា៥.៦ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២៣ និងបន្តនូវកំណើនកាន់តែលឿននៅឆ្នាំ ២០២៤ ជាមួយនឹងអត្រាកំណើន ៦.៦ ភាគរយ ។   ទោះបីមានការរំពឹងបែបនេះក៏ដោយប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលក៏មិនភ្លេចលើកឡើងនូវកត្តាប្រឈមដែលអាចកើតមានឡើ់ងផងដែរដោយសម្តេចបញ្ជាក់ថា៖«ប្រាកដណាស់ថា ទស្សនវិស័យកំណើននេះក៏អាចប្រឈមនឹងបញ្ហាហានិភ័យមួយចំនួន ខណៈដែលស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នមានភាពមិនប្រាកដប្រជាខ្ពស់នៅឡើយ។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាត្រូវប្រកាន់យកស្មារតីកែទម្រង់ជាប្រចាំនិងបុរេសកម្មជានិច្ចដោយព្យាយាមកសាងឱ្យបាននូវភាពធន់និងជំរុញពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចផង។ រាជរដ្ឋាភិបាល នីតិកាលទី៧ បានដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ ដើម្បីកំណើន, ការងារ, សមធម៌, ប្រសិទ្ធភាព និងចីរភាព និងកំណត់យកនូវឤទិភាពគន្លឹះ ចំនួន ៥ ៖ មនុស្ស, ផ្លូវ, ទឹក, ភ្លើង និងបច្ចេកវិទ្យា ។ យុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ប្រកាន់យកទស្សនវិស័យវែងឆ្ងាយ ដោយកំណត់ទិសដៅអាទិភាព និងអនុវត្តជា ៥ ដំណាក់កាល ឈានឆ្ពោះទៅសម្រេចចក្ខុវិស័យវែងឆ្ងាយ ឈរលើបេសកកម្មជាប្រវត្តិសាស្ត្រចម្បងពីរ៖ (ទី១). ថែរក្សា និងថែបំប៉នសុខសន្តិភាព ដែលសម្រេចបានមកដោយលំបាក និង (ទី២). កសាង និងពង្រឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះ សម្រាប់ជំរុញសន្ទុះនៃការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ ប្រែក្លាយខ្លួនជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងឆ្ពោះទៅសម្រេចបានចក្ខុវិស័យកម្ពុជាមានចំណូលខ្ពស់ឆ្នាំ ២០៥០។ យ៉ាងណាក៏ដោយម្សិលមិញនេះធនាគារពិភពលោក បានចេញនូវការព្យារណ៍ថ្មីបន្ថែមពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា ដោយបានបន្ទាបការព្យាករណ៍កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ពី៥.៥ ភាគរយ មកនៅត្រឹម ៥.៤% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣នេះ ។តាមរយៈការព្យាករណ៍នេះ ធនាគារពិភពលោក បានលើកពីកត្តារួមផ្សំរវាងសម្ពាធពីខាងក្រៅ និងបញ្ហាប្រឈមផ្នែករចនាសម្ព័ន្ធ ដែលបានដាក់សម្ពាធលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ទោះបីជាមានការងើបឡើងវិញក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងសេវាដទៃទៀត។ លោកស្រី ម៉ារីយ៉ាម សាលីម នាយកគ្រប់គ្រងនៃធនាគារពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជា មានបញ្ជាក់ថា«ដើម្បីរក្សាបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវជួយដល់វិស័យឯកជនឱ្យបំពេញមុខងារជាក្បាលម៉ាស៊ីនកំណើនមួយ ហើយកិច្ចការនេះអាចសម្រេចបាន ដោយធ្វើសកម្មភាពភ្លាមៗក្នុងការកែលម្អការបំពេញកិច្ចរបស់វិស័យសាធារណៈ»។  លោកស្រី ម៉ារីយ៉ាម បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការរក្សាស្ថេរភាពហិរញ្ញវត្ថុក៏ជាអាទិភាពមួយដែរ ហើយត្រូវតែខិតខំស្តារលំហសារពើពន្ធថែមទៀត។  ទោះមានការវិនិយោគច្រើនទៅលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈកន្លងមកក្តី តែផ្នែកដឹកជញ្ជូននិងប្រព័ន្ធឡូហ្ស៊ីស្ទិក នៅមានកម្រិត និងការផ្គត់ផ្គង់ថាមពល ពិបាកទុកចិត្តបាន ហើយបន្តជាបន្ទុកខ្ពស់លើចំណាយថ្លៃដើមរបស់ធុរកិច្ច និងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ទូទៅ។ នៅក្នុងរយៈពេលមធ្យមវិញ វិបត្តិខាងក្រៅដែលកើតឡើងក្នុងពេលតែមួយ រួមបញ្ចូលទាំងការរាតត្បាតជំងឺជាសកល, សង្គ្រាមលុកលុយរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី ទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន, និងអត្រាខ្ពស់របស់ការប្រាក់លើទីផ្សារអន្តរជាតិ ត្រូវបានរំពឹងថានឹងបន្តធ្វើជាឧបសគ្គដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា៕  អត្ថបទ៖ ម៉ៅ ចរិយា រូបភាព៖ ឯកសារ 

 ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងធនាគារកណ្តាលចិន បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់ចំនួន ២ លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនវានុវត្តន៍ហិរញ្ញវត្ថុ និងប្រព័ន្ធទូទាត់សងប្រាក់ ព្រមទាំងការបង្កើតកិច្ចសម្របសម្រួល ក្នុងការទូទាត់និងផាត់ទាត់នៅកម្ពុជា។  លោកជំទាវបណ្ឌិត ជា សិរី ទេសាភិបាល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និង ឯកឧត្តមបណ្ឌិត Pan Gongsheng ទេសាភិបាលធនាគារកណ្តាលចិន បានអញ្ជើញចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈទាំង ២ ដោយមានគោលបំណង ជំរុញនវានុវត្តន៍ក្នុងវិស័យធនាគារ និងប្រព័ន្ធទូទាត់សងប្រាក់ លើកកម្ពស់សុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាពប្រតិបត្តិការទូទាត់ឆ្លងដែនរវាងកម្ពុជា និងចិន។ ជាមួយគ្នានេះ ការចុះ MOU នេះ រំពឹងនឹងកសាងសមត្ថភាព វិស័យធនាគារនៅកម្ពុជា ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងកំណើននៃពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ និងលំហូរហិរញ្ញវត្ថុទ្វេភាគីរវាងប្រទេសចិន និងកម្ពុជាផងដែរ។កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទំាង ២នេះនឹងជួយបង្កើនទំនុកចិត្ត សុវត្ថិភាព ប្រសិទ្ធភាព ស្ថិរភាព និងបរិយាបន្នបន្ថែមទៀត ព្រមទាំងគាំទ្រគោលនយោបាយដែលរាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជាបានដាក់ចេញ ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឌីជីថល។លើសពីនេះ ការណ៍នេះ ក៏នឹងចូលរួមចំណែកក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែង និងបង្កើនសក្តានុពលរបស់កម្ពុជាឱ្យ ក្លាយជាគោលដៅវិនិយោគដ៏គួរឱ្យទាក់ទាញ តាមរយៈផលិតផល និងសេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុថ្មីៗ គ្រឹះស្ថានធនាគារនៅកម្ពុជា នឹងផ្តល់ជូនដល់វិនិយោគិនចិន។ សូមជម្រាបថា ប្រទេសចិន បានព្យាយាមបង្កើនប្រាក់យន់ជាសកល ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៩ ដើម្បីកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើ ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិ កក្នុងការទូទាត់ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ និងប្រជែងនឹងតួនាទីរបស់ប្រាក់យន់ជា រូបិយប័ណ្ណបម្រុងដ៏សំខាន់របស់ពិភពលោក ហើយក្នុងរយៈពេល ២ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ចិនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងហិរញ្ញវត្ថុ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ជាមួយប្រទេសប្រេស៊ីល កាហ្សាក់ស្ថាន ឡាវ និងប៉ាគីស្ថាន៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ   

 កំណើនតម្រូវការប្រេងឆៅរបស់ប្រទេសចិន ទំនងជាកើនឡើង ៤% ក្នុងឆមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២៤ ដោយមានការប្រើប្រាស់ឡើងវិញពី វិស័យអាកាសចរណ៍ និងគីមីឥន្ធនៈ ខណៈការប្រើប្រាស់ប្រេងម៉ាស៊ូតចុះខ្សោយ ដោយសារការប៉ះទង្គិចផ្នែកអចលនទ្រព្យ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយនៅថ្ងៃនេះដោយ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ។  កំណើនតម្រូវការប្រេងឆៅ គឺនៅយឺតនៅឡើយ សម្រាប់ចិន ដែលជាអ្នកនាំចូលប្រេងដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដោយសារតែ ទស្សនវិស័យមិនច្បាស់លាស់ សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចចិន និងវិស័យទេសចរណ៍ កំពុងត្រលប់មករកសភាពដើម បន្ទាប់ពីកូវីដ១៩។ អង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេង បានព្យាករណ៍ពីតម្រូវការរបស់ចិន ជាមធ្យម ១៦លាន ៤សែនបារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃ ក្នុងឆមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២៤ កើនឡើង ៣% លើកម្រិត 2023 ខណៈដែលទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ ព្យាករណ៍ថា តម្រូវការជាមធ្យមរបស់ចិន គឺ ១៧លានបារ៉ែល បង្ហាញពីកំណើន ៤%។ ទោះបីជាសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន មានការស្ទុះងើបឡើងវិញនៅឆ្នាំនេះក៏ដោយ ក៏ការប្រើប្រាស់ប្រេងនៅតែស្ថិតក្នុងដំណើរឆ្ពោះទៅរកកម្រិតខ្ពស់បំផុត បន្ទាប់ពី ត្រូវបានកាត់បន្ថយនៅចន្លោះឆ្នាំ ២០២០-២០២២ ដោយការទប់ស្កាត់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងនៃកូវីដ១៩។អង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេង និង ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ រំពឹងថា តម្រូវការប្រេងរបស់ប្រទេសចិន នឹងបង្ហាញពីកំណើននៅឆ្នាំ ២០២៣ គឺ ៧% និង ១២% រៀងគ្នា។ ជាចុងក្រោយ អង្គការ OPEC បានច្រានចោលការភ័យខ្លាចថា កំណើនតម្រូវការប្រេងនៅក្នុងប្រទេសចិន កំពុងធ្លាក់ចុះ ហើយបើតាមការព្យាករណ៍របស់អង្គការ OPEC បង្ហាញថា ប្រទេសចិន មានចំនួន ២៤% នៃកំណើនតម្រូវការប្រេងពិភពលោក នៅក្នុងឆមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២៤៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

ការនាំចេញបន្លែ និងផ្លែឈើរបស់វៀតណាម បានកើនឡើង ៧០% ក្នុងរយៈពេល ១១ខែដំបូងដល់ ៥ពាន់ ២រយលានដុល្លារអាមេរិក ដែលជាកម្រិតខ្ពស់បំផុត និងជាប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកវៀតណាម នៅថ្ងៃនេះ។  សមាគមន៍បន្លែ និងផ្លែឈើវៀតណាម បង្ហាញថា ទុរេន មានចំណែក ៤០% នៃតម្លៃនាំចេញសរុប បន្ទាប់មកគឺខ្នុរ ឪឡឹក ក្រូចថ្លុង និងផ្លែមៀន ដែលមានកំណើនរង្វង់ ៥០% ទៅ ២០០%។ យ៉ាងណាមិញ ប្រទេសចិនគឺជាទីផ្សារដ៏ធំបំផុតក្នុងរយៈពេល ១០ខែដំបូង ដែលមានទឹកប្រាក់ចំនួន ៣ពាន់ ២រយលានដុល្លារ ដែលស្មើនឹង ៦៦% នៃចំនួនសរុប តាមពីក្រោយដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ធ្លាក់ចុះ ៣% មកនៅត្រឹម ២១២លានដុល្លារអាមេរិក។ តំបន់ដាំដុះទុរេន ត្រូវបានអនុម័តសម្រាប់ការនាំចេញទៅប្រទេសចិនបន្ថែមទៀតនៅឆ្នាំនេះ ហើយការណ៍នេះ បានជួយបង្កើនការនាំចេញ ស្របតាម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងភស្តុភារ ដែលបានកែលម្អរួច។ សូមរម្លឹកថា អ្នកជំនាញ និងអ្នកជំនួញវៀតណាម មានសុទិដ្ឋិនិយមថា ការនាំចេញផ្លែឈើ និងបន្លែ អាចឈានទៅប្រាក់ចំណូលខ្ពស់បំផុតចំនួន ៥ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំនេះ ដែលជំរុញដោយលក្ខខណ្ឌអំណោយផល ខណៈផែនការនេះ សម្រេចរួចទៅហើយក្នុងរយៈពេលត្រឹម ១១ខែ៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានចាត់ទុកផ្លូវជាតិ លេខ៥ គឺជាសរសៃឈាមមួយសំខាន់ណាស់ សម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រជាពលរដ្ឋ និងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ព្រោះថាផ្លូវនេះតភ្ជាប់ទៅកាន់ខេត្តសំខាន់ៗមួយចំនួនក្នុងប្រទេស។ ការលើកឡើងរបស់សម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្រ្ដីនេះ ក្នុងពិធីសម្ពោធបើកឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ “កំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៥ ចាប់ពីព្រែកក្តាម ទៅដល់បាត់ដំបង និងបើកការដ្ឋានសាងសង់កំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៥ ចាប់ពីសិរីសោភ័ណ្ឌ ទៅដល់ប៉ោយប៉ែត ក្រោមឥណទានសម្បទានពីរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសជប៉ុន នាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ស្ថិតក្នុងខេត្ដកំពង់ឆ្នាំង។  សម្តេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា៖ «ផ្លូវជាតិលេខ៥ គឺជាផ្លូវសរសែឈាមមួយសំខាន់ ដែលថ្ពួកបណ្តាផ្លូវផ្សេងៗទៅភ្ជាប់ទីប្រជាជុំជននៅក្នុងខេត្តកណ្តាល  ពោធិសាតិ៍ កំពង់ឆ្នាំង  បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ  និងខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ដូចនេះ ការភ្ជាប់ផ្លូវច្រើន ដែលជាមេសរសៃឈាមមួយ មិនត្រឹមតែភ្ជាប់នៅកាន់តំបន់និងភូមិសាស្ត្រទេ ប៉ុន្តែវាជាសរសៃឈាមដែលចិញ្ចឹមដល់ជីវភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រជាពលរដ្ឋនៅជាប់ផ្លូវនោះផងដែរ»។    សម្តេចធិបតីបានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា នៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកានេះ គឺជាខួប៣ខែនៃការបង្កើតរាជរដ្ឋាភិ បាលអាណត្តិទី៧ ហើយកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣កន្លងមក រដ្ឋសភាបានអនុម័ត        សមាសភាពរាជរដ្ឋាភិបាលជាផ្លូវការ។ សម្ដេចធិបតីបានអះអាងថា ការសម្ពោធផ្លូវជាតិលេខ៥នៅថ្ងៃនេះគឺជាថ្ងៃពិសេស ហើយជានិមិត្តរូបនៃការបន្តនៃការអភិវឌ្ឍដែលមានស្រាប់ និងជានិមិត្តរូបនៃការបន្តពង្រឹងប្រទេសជាតិក្នុងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនដែលបានកសាងពីពេលមុនៗមក និងការបើកពង្រីកអភិវឌ្ឍន៍បន្ថែមទៀត។   ហើយការ ដាក់សម្ភោធផ្លូវជាតិលេខ៥នេះ ក៏ជានិមិត្តរូប នៃការធ្វើទំនាក់ទំនង ជាមួយបណ្តាប្រទេសជាមិត្តរបស់យើងផងដែរ៕  អត្ថបទ៖ AKP រូបភាព៖ ក្រុមការងារ  

 គិតត្រឹមខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣នេះ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសក្រុងព្រះសីហនុ បានទាក់ទាញគម្រោងវិនិយោគ ២៣១គម្រោង និងដើមទុនវិនិយោគប្រមាណ ១ពាន់ ៥រយលានដុល្លារអាមេរិក។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ពី ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។  ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី អនុប្រធានទី ១ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញឱ្យដឹងថា តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសក្រុងព្រះសីហនុ បានចាប់ផ្តើមដំណើរការកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០០៨ ហើយមកទល់នឹង ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣នេះ គឺមានគម្រោងវិនិយោគសរុប ២៣១គម្រោង ក្នុងនោះគម្រោង មានដំណើរការសកម្មភាពចំនួន ១០៤គម្រោង។ មុខសញ្ញានៃការវិនិយោគមានដូចជា៖ សំបកកង់រថយន្ត បន្ទះសូឡា សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិក ខ្សែបង្គុំអគ្គិសនី គ្រឿងបន្លាស់រថយន្ត បរិក្ខារពេទ្យ គ្រឿងសង្ហារឹម សម្ភារៈការិយាល័យ សម្ភារៈប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះ សម្ភារៈការពារអគ្គីភ័យ សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង កាបូប វ៉ាលីជាដើម។ ទុនវិនិយោគគម្រោងនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសមួយនេះ គឺប្រមាណ ១ពាន់ ៥រយលានដុល្លារអាមេរិក និងផ្តល់ឱកាសការងារប្រមាណ ២ម៉ឺន ៥ពាន់កន្លែង។តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ក្រុងព្រះសីហនុ មានផ្ទៃដីសរុបទំហំជាង ១ពាន់ហិកតា និងមានទីតាំងស្ថិតក្នុងភូមិពូធឿង ឃុំបិតត្រាង និងភូមិស្មាច់ដែង ឃុំរាម ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ។ សូមជម្រាបដែរថា បច្ចុប្បន្ន តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសចំនួន ២៤ ដែលដំណើរការនៅទូទាំងប្រទេស មានក្រុមហ៊ុនចំនួន ៦៥៥ កំពុងដំណើរការជាមួយទុនវិនិយោគសរុបជាង ៨ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដោយផ្តល់ការងារដល់កម្មករប្រមាណ ១៧ម៉ឺននាក់ ខណៈ ៩០% នៃតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស មានរោងចក្រមិនមែនកាត់ដេរ ស្បែកជើង និងទំនិញធ្វើដំណើរ៕ អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ    

 គណៈប្រតិភូសេវាពន្ធដារជាតិប្រចាំតំបន់ Jungbu និង Busan សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយគណៈកម្មាធិការវិនិយោគកម្ពុជា ដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់ឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីរបបវិនិយោគ, កាលានុវត្តភាពធុរកិច្ច ក៏ដូចជានីតិវិធីក្នុងការបណ្តាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ក្នុងជំនួបពិភាក្សាជាមួយគណៈប្រតិភូសេវាពន្ធដារជាតិប្រចាំតំបន់ Jungbu និង Busan សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ នៅទីស្តីការក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ឯកឧត្តម សួន សុផល អគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការវិនិយោគកម្ពុជា (គ.វ.ក.) បានទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយគណៈប្រតិភូសេវាពន្ធដារជាតិប្រចាំតំបន់ Jungbu និង Busan ដែលដឹកនាំដោយ លោក Jaehyeon-Han អគ្គនាយកនៃការិយាល័យសេវាពន្ធដារជាតិប្រចាំតំបន់ Jungbu។  ជំនួបខាងលើមានគោលបំណងសិក្សាស្វែងយល់ឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅអំពីរបបវិនិយោគ, កាលានុវត្តភាពធុរកិច្ច ក៏ដូចជានីតិវិធីក្នុងការបណ្តាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ ក្នុងឱកាសដ៏ប្រពៃនេះ ឯកឧត្តមបានជម្រាបជូនសមភាគីអំពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការកែលម្អបរិស្ថានវិនិយោគសំដៅបង្កើតនូវក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តដែលបើកចំហ, មានតម្លាភាពអាចប៉ាន់ប្រមាណទុកជាមុនបាន, ការផ្តល់កញ្ចប់លើកទឹកចិត្តដែលមានភាពឆ្លាតវៃ ព្រមទាំងការការពារ និងធានាវិនិយោគប្រកបដោយមេត្រីភាព។   ជាមួយគ្នានេះ ឯកឧត្តមក៏រំលេចអំពីវិស័យគន្លឹះមួយចំនួនដែលមានសក្តានុពលក្នុងការវិនិយោគនៅកម្ពុជាដើម្បីច្បាមយកប្រយោជន៍ជាអតិបរមាពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-កូរ៉េ (CKFTA) ព្រមទាំងបរិស្ថានវិនិយោគដែលបើកចំហ និងអំណោយផល ហើយវិស័យទាំងនោះមានជាអាទិ៍ (១) កសិ-ចំណីអាហារ (២) យានយន្ត (៣) អេឡិចត្រូនិក (៤) ឌីជីថល។ បន្ថែមពីនេះ ឯកឧត្តមក៏បានជម្រាបជូនភាគីមិត្តអំពីអត្ថិភាពនៃតុកូរ៉េ (Korea Desk) ដែលជាយន្តការមួយក្នុងចំណោមយន្តការតុវិនិយោគផ្សេងៗ ដែលបាន និងកំពុងចូលរួមផ្តល់សេវាវិនិយោគប្រកបដោយភាពកក់ក្តៅ និងគួរជាទីទុកចិត្តសម្រាប់វិនិយោគិន និងធុរជន៕  អត្ថបទ៖ ម៉ៅ ចរិយា រូបភាព៖ ឯកសារ  

 គណៈកម្មាធិការកំណត់អត្រាការប្រាក់ដ៏មានអំណាចរបស់ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានវិនិច្ឆ័យថា វាជាការសមរម្យក្នុងការរក្សាអត្រាការប្រាក់ឱ្យស្ថិតនៅកម្រិតខ្ពស់ សម្រាប់មួយរយៈពេល ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយដោយ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗជាច្រើន នៅថ្ងៃនេះ។  នៅថ្ងៃទី ១ ខែវិច្ឆិកា ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានប្រកាសថា ខ្លួនកំពុងរក្សាអត្រាការប្រាក់ក្នុងកម្រិតខ្ពស់បំផុតក្នុងរយៈពេល ២២ឆ្នាំចុងក្រោយ ដោយរំពឹងថា វានឹងធ្វើឱ្យអតិផរណាធ្លាក់ចុះ ទៅតាមគោលដៅរយៈពេលវែងរបស់ខ្លួនចំនួន ២% ដោយមិនធ្វើឱ្យខូចខាតដល់សេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងនោះទេ។ ការសម្រេចរបស់ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានបង្កើនការរំពឹងទុករបស់ពាណិជ្ជករថា ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ កំពុងឈានទៅរកការផ្អាកដ៏យូរមួយ បើទោះបីជាប្រធានធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានបង្ហើបថា ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានត្រៀមខ្លួន ដើម្បីដំឡើងអត្រាការប្រាក់ម្តងទៀតប្រសិនបើចាំបាច់។ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានបញ្ជាក់នៅក្នុងរបាយការណ៍កិច្ចប្រជុំ ដែលបានចេញផ្សាយថា អ្នកចូលរួមទាំងអស់ បានវិនិច្ឆ័យថា វានឹងជាការសមរម្យសម្រាប់គោលនយោបាយ ដើម្បីរក្សាជំហរតឹងរ៉ឹងមួយរយៈ រហូតដល់អតិផរណា ធ្លាក់ចុះដោយនិរន្តរភាព ឆ្ពោះទៅរកគោលដៅ ២%។ទោះបីជាការសម្រេចចិត្តរបស់ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក ក្នុងការរឹតបន្តឹងគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ កើតមានចាប់តាំងពីខែមីនាឆ្នាំមុនក៏ដោយ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកនៅតែរឹងមាំ ហើយទីផ្សារការងារមានការកើនឡើងគួរសម។គួរជម្រាបថា ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក បានព្យាករថា សេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកនឹងកើនឡើង ២% នៅឆ្នាំនេះ និង ១,៥% នៅឆ្នាំ ២០២៤ខាងមុខ៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ    

តម្លៃប្រេងឆៅសកល ហាក់នៅកម្រិតថេរ មិនផ្លាស់ប្តូរច្រើននៅក្នុង ជំនួញអាស៊ី ក្នុងសប្តាហ៍នេះ ទោះបីជាមាន ការកាត់បន្ថយការផ្គត់ផ្គង់ពីក្រុមអ្នកផលិតប្រេង OPEC+ ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ សារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ នៅថ្ងៃនេះ។ជាក់ស្តែង តម្លៃប្រេងឆៅ Brent របស់អង់គ្លេស បានកើនឡើង ១១សេន ដល់ជាង ៨២ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយបារ៉ែល ប្រេងឆៅ West Texas Intermediate របស់អាមេរិក បានកើនឡើង ១៤សេន ដល់ជាង ៧៧ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយបារ៉ែល។  តម្លៃប្រេងគោលទាំងពីរខាងលើ បានធ្លាក់ចុះក្នុងរយៈពេល ៤សប្តាហ៍ជាប់គ្នា ហើយអ្នកវិនិយោគនៅតែមានការប្រុងប្រយ័ត្ន មុនពេលកិច្ចប្រជុំ OPEC+ នៅពេលដែលក្រុមអ្នកផលិត អាចពិភាក្សាអំពីការកាត់បន្ថយការផ្គត់ផ្គង់យ៉ាងស៊ីជម្រៅ ដោយសារការធ្លាក់ចុះនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។យ៉ាងណាមិញ តម្លៃប្រេងទាំង ២នេះ កើនឡើងបន្តិច បន្ទាប់ពី ក្រុមអង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេង (OPEC) និងអ្នកផលិតសម្ព័ន្ធមិត្ត បានប្រាប់សារព័ត៌មានរ៉យទ័រ អំពីការបានកំណត់ ដើម្បីពិចារណាការកាត់បន្ថយការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងបន្ថែម នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនាពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ។  ដោយឡែក ក្រុមអ្នកវិភាគបានព្យាករណ៍ថា OPEC+ ទំនងជានឹងកាត់បន្ថយការផ្គត់ផ្គង់ប្រេង ឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅនៅឆ្នាំក្រោយ។ជាចុងក្រោយ ប្រធានផ្នែកទីផ្សារប្រេង និងផ្នែកឧស្សាហកម្មរបស់ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ បានថ្លែងថា ទោះបីជាប្រទេស OPEC+ ពង្រីកការកាត់បន្ថយរបស់ពួកគេ នៅឆ្នាំក្រោយក៏ដោយ ទីផ្សារប្រេងពិភពលោកនឹងឃើញអតិរេកការផ្គត់ផ្គង់តិចតួចនៅឆ្នាំ ២០២៤៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ  

  បើតាមទិន្នន័យពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចិន បានប្រកាសថា លំហូរវិនិយោគពីបរទេសចូលមកកាន់ មហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចចិន ធ្វើពុំបានល្អនោះទេ បន្ទាប់ពីចាប់ផ្តើមឆមាសទី ២ នៅឆ្នាំនេះ ជាក់ស្តែងលំហូរនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសមានប្រមាណ ១៣៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក អំឡុងពេល ១០ខែដើមឆ្នាំនេះ ដែលបានធ្លាក់ចុះ ៩% បើប្រៀបធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា កាលពីឆ្នាំមុន។  ជាពិសេស លំហូរវិនិយោគក្នុងការផលិត បានកើនឡើង ២% ដល់ ៣៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដោយទិន្នន័យបានបង្ហាញថា លំហូរវិនិយោគ ពីកាណាដា ចក្រភពអង់គ្លេស និងបារាំងបានកើនឡើង រង្វង់ ១០០% ដូចគ្នា។ យ៉ាងណាមិញ ប្រទេសចិន នឹងកាត់បន្ថយបញ្ជីអវិជ្ជមានរបស់ខ្លួន សម្រាប់ការវិនិយោគបរទេស ក្នុងលក្ខណៈសមហេតុផល ហើយលុបចោលការរឹតបន្តឹងទាំងអស់ សម្រាប់អ្នកវិនិយោគបរទេស ដែលចូលមកក្នុងឧស្សាហកម្មផលិតកម្ម នេះបើយោងតាមគណៈកម្មការអភិវឌ្ឍន៍ និងកំណែទម្រង់ជាតិចិន ដែលជាអ្នករៀបចំផែនការសេដ្ឋកិច្ចកំពូលរបស់ប្រទេស។ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ បាននិយាយនៅក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីៗនេះថា ប្រទេសចិនតែមួយគត់ នឹងរួមចំណែក ៣៥% នៃកំណើនពិភពលោកនៅឆ្នាំនេះ។សូមជម្រាបថា ក្នុងមួយឆ្នាំ ២០២២ពេញ មហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចចិន បានទាក់ទាញលំហូរនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសប្រមាណ ១៨៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលមានកើនឡើង ៨% បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២១៕  អត្ថបទ៖ ងួន សុភ័ត្រ្តា រូបភាព៖ ឯកសារ